దృశ్యం డాక్యుమెంటరీ పరిచయం
  
 ప్రముఖ దర్శకుడు హిచ్‌కాక్ డాక్యుమెంటరీల గురించి ఒక ప్రసిద్ధ వాక్యం చెప్పి వాటి గొప్పదనాన్ని చెప్పకనే చెప్పారు. డాక్యుమెంటరీ చూడడం అంటే పరిచితమో, అపరిచితమో... ఒక కొత్త ప్రపంచంలోకి అడుగు పెట్టడం. ప్రాంతీయ, జాతీయ, అంతర్జాతీయ డాక్యుమెంటరీల
  పరిచయమే... ఈ దృశ్యం.  ఫీచర్ ఫిలిమ్స్‌లో డెరైక్టరే దేవుడు.  డాక్యుమెంటరీ ఫిలిమ్స్‌లో దేవుడే డెరైక్టర్.
  - ఆల్‌ఫ్రెడ్ హిచ్‌కాక్
  
 బ్రస్సెల్స్‌లోని యూరోపియన్ యూనియన్ భవంతిలో ‘ఇట్స్ ఏ గర్ల్’ ప్రదర్శన పూర్తయిన తరువాత... ఈ డాక్యుమెంటరీకి సంబంధించిన మంచిచెడులు, కెమెరా నైపుణ్యం, దర్శకుడి ప్రతిభ గురించి ఎవరూ పెద్దగా మాట్లాడ లేదు. పెద్దగా ఏమిటి? అసలు ఎవరూ మాట్లాడలేదు. గొంతులో మాటలు లేవు. కంట్లో మాత్రం కన్నీటిబావులు!
 
 ఎవరో అన్నారు మెల్లగా... ‘‘మనలో ఇంత క్రూరత్వం ఉందా!’’ అని. అంతకంటే ఎక్కువగా ఏమీ మాట్లాడాలనిపించలేదు. అది ఆయస సమస్య మాత్రమే కాదు. ప్రేక్షకులందరి సమస్య. ఇక మనం ప్రధాన సమస్యలోకి వద్దాం...
    
 ‘ఆడపిల్ల పుట్టిందని తండ్రి ఆత్మహత్య’ ‘ఆడపిల్ల పుట్టిందని భార్యను వదిలేసిన భర్త’ ‘చెత్తకుండీలో మరో ఆడశిశువు’ ఇవి పత్రికల్లో నిత్యం కనిపించే కాలాతీతమైన వార్తలు. ఈ హత్యలు నిన్న జరిగాయి. ఇవ్వాళ జరుగుతున్నాయి. రేపు కూడా జరుగుతాయి. ఏ నేరం చేశారని, చేస్తారని కడుపులో పిల్లని కడుపులోనే చంపేస్తున్నారు?! ఇది ఒక దేశానికి మాత్రమే సంబంధించిన సమస్య కాదు, అభివృద్ధికి, అభివృద్ధి లేమికీ సంబంధం లేకుండా చాలా దేశాల్లో పచ్చి నెత్తుటిలా మెరుస్తున్న సమస్య. అధిక జనాభా ఉన్న భారత్, చైనాలాంటి దేశాల్లో ఈ సమస్య మరీ ఎక్కువగా ఉంది. అందుకే ‘ఇట్స్ ఏగర్ల్’ ఈ రెండు దేశాలను కేంద్రంగా తీసుకుంది.
    
 మొదటి దృశ్యంలో ఒక మహిళ (ఇండియా) తన చేతులతో ఎనిమిదిమంది ఆడశిశువులను పురిట్లోనే ఎలా చంపింది చెబుతుంది. వారిని సమాధి చేసిన ప్రదేశం కూడా చూపుతుంది. ఆ స్థలాన్ని చూసిన వాళ్లకు-  ‘‘మమ్మల్ని ఎందుకు చంపేశారు?’’ అనే ప్రశ్న దిక్కులు పిక్కటిల్లేలా వినిపిస్తుంది.  తన బిడ్డల హత్య గురించి చెబుతున్నప్పుడు ఆ తల్లి కళ్లలో ఎలాంటి భావోద్వేగాలు కానరావు. అయితే ఒకమాట మాత్రం చాలా ఆత్మవిశ్వాసంతో అంటుంది...  ‘‘స్త్రీకి జీవితాన్ని ఇచ్చే శక్తి ఉంది. తీసుకునే శక్తి కూడా ఉంది’’
  ఆమె కరుడుగట్టిన నేరస్థురాలేమీ కాదు... మామూలు గృహిణియే... మరి ఎందుకు ఆమె అంత క్రూరంగా మారిపోయింది. అది క్రూరత్వమేనా? ఆడశిశువులను చంపేయడం తప్పేమీ కాదనే నమ్మకం తాలూకు ధీమా?!
 
 ప్రపంచమంతా తిరుగుతూ పౌరహక్కుల ఉల్లంఘలపై, ప్రభుత్వహింసపై డాక్యుమెంటరీలు తీసే డేవిస్ ఒకరోజు ఇండియా, చైనాల్లో కొనసాగుతున్న గర్భస్థశిశు మరణాల గురించి విన్నాడు. ఆ క్రమంలో ఇండియా, చైనాల్లో పర్యటిస్తూ నాలుగు సంవత్సరాల కాలాన్ని తన డాక్యుమెంటరీ కోసమే వెచ్చించాడు. ‘ఇలా చేయాలి’ ‘అలా చేయాలి’ అనే ముందస్తు ప్రణాళికలేవీ వేసుకోకుండానే కెమెరాతో రంగంలోకి దిగాడు. తాను ఈ రెండు దేశాల్లో తిరుగుతున్న రోజుల్లో ఎన్నో చేదు నిజాలు తెలిసాయి. పసిపిల్లలను రకరకాలుగా ఎలా చంపుతారో సూటిగానో, ఆ నోటో ఈ నోటో విని షాక్‌కు గురయ్యాడు.
 
  తమకు పుట్టబోయేది ఆడశిశువని తెలుసుకొని గర్భంలో బిడ్డని గర్భంలోనే చంపేసేవాళ్లు కొందరు. ఈ పనిని మొరటుగా చేసేవాళ్లు కొందరు. ఆధునిక వైద్య సహకారంతో చేసే వాళ్లు కొందరు.  కొందరు గొంతు నులిమి చంపుతారు!  కొందరు తల్లులు తాము ఇచ్చే పాలకు విషాన్ని కలిపి, పసి బిడ్డ చేత తాగించి చంపుతారు!  ఒక దృశ్యంలో ఒక మహిళ అంటుంది... ‘‘ఆడపిల్లగా పుట్టి రోజూ చావడం కంటే ఒక్కసారే చనిపోవడం నయం కదా!’’ అని. ఈ మాటల్లో ఆమె క్రూరత్వం కంటే ఈ రోగగ్రస్థవ్యవస్థ క్రూరత్వమే మనకు ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. పేదరికమే ఈ శిశుహత్యలకు కారణం అని మనం ఒక నిర్ధారణకు వచ్చేలోపే... అదేమీ కాదు... అన్ని సామాజిక,ఆర్థిక వర్గాల్లోనూ ఇది ఉంది అని డా.మిట్టు ఖురాన (ఇండియా) ఉదంతం చెబుతుంది. ఆమె గర్భవతిగా ఉన్నప్పుడు లింగనిర్ధారణ పరీక్షలు చేయిస్తారు కుటుంబపెద్దలు. మిట్టు కడుపులో ఉన్నది ఇద్దరు ఆడశిశువులు అనే విషయం తెలియగానే భర్త, అత్తమామలు మిన్ను విరిగి మీద పడిపోతున్నట్లుగా వణికిపోతారు. ‘అబార్షన్’ చేయించడానికి సకల ప్రయత్నిస్తారు. అయితే ‘అబార్షన్’ను మిట్టు బలంగా తిరస్కరిస్తుంది . దీంతో భర్త ఆమె పట్ల క్రూరంగా వ్యవహరిస్తాడు. గదిలో పెట్టి తాళం వేస్తాడు.
    
 ‘అక్రమ వలసదారులు’ అనే మాట మనం వింటుంటాం. అయితే చైనాలో మాత్రం దీని కంటే ‘అక్రమ సంతానం’ అనే మాటే ఎక్కువ వినిపిస్తుంది. అక్కడ ‘వన్ చైల్డ్ పాలసీ’ అమల్లో ఉంది. పరిమితి కంటే ఎక్కువమంది పిల్లల్ని కంటే, ఆ పిల్లలు ‘అక్రమ సంతానం’ జాబితాలో చేరిపోతారు.
 
 ఒక ఫ్యాక్టరీలో పని చేసే లీ ఫాంగ్ గర్భవతి అని తెలుసుకొని పోలీసులు ఇంటి మీద దాడి చేయడానికి వచ్చేలోపే భార్యాభర్తలిద్దరూ ఊరిని విడిచి పారిపోతారు. ఆమె ఒక రహస్య ప్రదేశంలో శిశువుకు జన్మనిస్తుంది. ఈ పిల్ల పెరిగి పెద్దయ్యాక చదువు, ఆరోగ్య సౌకర్యాలు ఉండే అవకాశాలు బొత్తిగా లేవు. లీగల్‌గా పని చేసుకోవడానికీ ఉండదు. ఇలాంటి వారి కన్నీటిని కూడా ఈ డాక్యుమెంటరీ తడుముతుంది. దీంతో పాటు మన దేశంలోని కట్నకానుకల వ్యవస్థ, ఆచారాలలోని మూఢత్వం, సాంస్కృతిక ప్రమాణాలలోని వైరుధ్యాలను చర్చిస్తుంది. ఆడపిల్లలపై ఉన్న రకరకాల సామెతలను ఉటంకిస్తుంది. ‘‘ఈ డాక్యుమెంటరీ ఉద్దేశం భుజాలు తడుముకోవడం కాదు. భయపడి కళ్లు మూసుకోవడం కాదు... ‘చూశాం కదా... ఒక పనైపోయింది కదా!’ అనుకోవడం కూడా కాదు. ఏ మూల నుంచి చిన్న మార్పు వచ్చిన చాలు నా డాక్యుమెంటరీ న్యాయం జరిగినట్లే’’ అని తన మనసులో మాటను డెరైక్టర్‌గా చెప్పారు డెరైక్టర్. నిజమే కదా!
  - యాకుబ్ పాషా యం.డి
  


 ప్రముఖ దర్శకుడు హిచ్‌కాక్ డాక్యుమెంటరీల గురించి ఒక ప్రసిద్ధ వాక్యం చెప్పి వాటి గొప్పదనాన్ని చెప్పకనే చెప్పారు. డాక్యుమెంటరీ చూడడం అంటే పరిచితమో, అపరిచితమో... ఒక కొత్త ప్రపంచంలోకి అడుగు పెట్టడం. ప్రాంతీయ, జాతీయ, అంతర్జాతీయ డాక్యుమెంటరీల పరిచయమే... ఈ దృశ్యం.
 ఫీచర్ ఫిలిమ్స్‌లో డెరైక్టరే దేవుడు. డాక్యుమెంటరీ ఫిలిమ్స్‌లో దేవుడే డెరైక్టర్.
 - ఆల్‌ఫ్రెడ్ హిచ్‌కాక్
  
 ఆ చరిత్ర ఏ సిరాతో....
 నాలుగైదు రోజుల క్రితం శ్రీలంకలో నరేంద్ర మోడి పర్యటించారు. 28 ఏళ్ల తరువాత భారత ప్రధాని చేసిన లంకయాత్ర గురించి యావత్ ప్రపంచం ఆసక్తి ప్రదర్శించింది. మన ప్రధాని శ్రీలంక పార్లమెంట్‌ను ఉద్దేశించి ప్రసంగించారు. యుద్ధసంక్షోభిత ప్రాంతాలను సందర్శించారు. ఉగ్రవాదాన్ని సమర్థవంతంగా ఎదుర్కొన్నారంటూ ప్రభుత్వానికి కితాబు కూడా ఇచ్చారు. కొత్త ప్రయాణం ప్రారంభించిన జాఫ్నాకు శిరస్సు వంచి నమస్కరిస్తున్నానని చెప్పారు. శిరస్సు వంచి నమస్కరించారుగానీ... నెత్తుటి మడుగులో ఉన్న జాఫ్నా శిరస్సు మన ప్రధానికి కనిపించి ఉంటుందా?!
  
 శ్రీలంకంలో మన ప్రధాని రెండు రోజుల పర్యటనలో... ప్రపంచాన్ని కుదిపేసిన ఒక డాక్యుమెంటరీ చాలామందికి గుర్తుకు వచ్చి ఉంటుంది. ఆ డాక్యుమెంటరీ పేరు: ‘శ్రీలంకాస్ కిల్లింగ్ ఫీల్డ్స్’
 అంతర్యుద్ధం (అంతర్యుద్ధమా? ఏకపక్ష దాడా?) చివరి దశలో శ్రీలంక ప్రభుత్వ దమనకాండని ఈ డాక్యుమెంటరీ కళ్లకు కడుతుంది. యుద్ధంలో ఒక దేశం మరో దేశంపై దాడి చేస్తుంది. కానీ ఈ యుద్ధంలో మాత్రం శ్రీలంక ప్రభుత్వం తన సొంత బిడ్డలను నిర్దాక్షిణ్యంగా చంపేసింది. నెత్తుటి చేతులతో శాంతి జపమాల తిప్పడం ప్రారంభించింది.
  
 ఒక చిత్రం వెయ్యి పదాలను చెబుతుంది అంటారు. ఈ డాక్యుమెంటరీలో చూపెట్టిన ఎన్నో చిత్రాలు లక్షలాది విషాదాలను చెబుతాయి. యుద్ధవాస్తవాలు అనేవి కేవలం గణాంక వివరాలకు మాత్రమే పరిమితమైనవని, ఆ ద్వీపదేశ దుఃఖం ఆ దేశ అంతర్గత విషయం మాత్రమేనని నమ్మితే... ఈ డాక్యుమెంటరీకి ఎలాంటి శక్తి ఉండకపోవచ్చు. తన కళ్ల ముందే కాల్పుల్లో చనిపోయిన తల్లిదండ్రులను చూసి దుఃఖిస్తున్న చిన్నారి పాప దుఃఖానికి ప్రపంచాన్ని కదలించే శక్తి ఉంది అని నమ్మితే మాత్రం... తప్పకుండా ఈ డాక్యుమెంటరీ శక్తిమంతమైనదే.
 బంకర్‌లో తలదాచుకొని నేలపై శవంగా పడి ఉన్న తల్లిని చూస్తూ రోదిస్తున్న ఇద్దరు ఆడపిల్లలు, చనిపోయిన పిల్లల శవాల దగ్గర కూర్చొని గుండెలు బాదుకుంటున్న తల్లి, చనిపోయిన చిట్టి కొడుకును పాలిథిన్ బ్యాగులో సర్దుకొని ‘నా కొడుకును చూడండి’ అని బస్సులో రోదిస్తున్న తండ్రి, నగ్నంగా పడి ఉన్న యుద్ద ఖైదీల చేతులకు కట్లు కట్టి తలలో బుల్లెట్లు దింపుతున్న సైనికులు, కుప్పలుగా పడి ఉన్న శవాల మీద ప్రశ్నార్థకాలై తిరుగుతున్న ఈగలు, నిండా పన్నెండేళ్లు లేని ప్రభాకరన్ కొడుకును క్లోజ్ రేంజ్‌లో అయిదుసార్లు కాల్పులు జరిపిన సైనికులు. ఇంకా వారి చిత్రహింసలు, లైంగిక దాడులు... ఎన్నో!
  
 ‘‘అయ్యా... నా కొడుకు ఏం నేరం చేశాడు?’’ అని కొడుకు శవాన్ని చూస్తూ రోదనతో అడిగిన తల్లి, తమను తాము రక్షించుకోవడానికి ఒక కుటుంబం పాడే పాట్లు, నో ఫైర్ జోన్‌లో ఆస్పత్రిపై పడే బాంబులు, చీమలు పట్టిన చిన్నారుల మృతదేహాలు, పూతుక్కుడిరిప్పు ఆస్పత్రిలో అసహాయంగా వినిపించే బాధితుల గొంతులు, ‘‘వీళ్లు మన ప్రభుత్వ ఆస్తి... కాల్చి పారేయండి నా కొడుకులను’’ వికటాట్టహాసం చేసే సైనికులు... ఇలా ఎన్నో దృశ్యాలు కంట కన్నీరు తెప్పిస్తాయి.
  
 ఆనాటి శ్రీలంక అధ్యక్షుడు రాజపక్సే, రక్షణమంత్రి గోటబయ రాజపక్సేలతో సహా అగ్ర స్థాయి మిలటరీ అధికారులను, దయలేని విజయంగా చెప్పుకునే ‘మే 2009’ పాపంలో పాలు పంచకున్న వాళ్లను ఈ డాక్యుమెంటరీ ప్రశ్నిస్తున్నట్లు ఉంటుంది. కృత్రిమ ఆడంబరాలకు, సంచలనాలకు ఆస్కారం ఇవ్వకుండా ఈ డాక్యుమెంటరీని నిర్మించారు.తమ ఊచకోతకు ‘వార్ ఆన్ టై’ అని పేరు పెట్టుకొని సంతృప్తిపడే ప్రభుత్వ దుర్మార్గాన్ని నెత్తుటి ప్రశ్నలతో ప్రశ్నించడం మాత్రమే కాదు, చేయూత ఇద్దామని వెళ్లి చేతులెత్తేసిన  ‘రెడ్ క్రాస్ సొసైటీ’ దీనత్వాన్ని కూడా ఈ డాక్యుమెంటరీ ఎక్స్‌పోజ్ చేస్తుంది.
 
 నాణ్యతపరంగా ఈ వీడియో దృశ్యాల్లో బలం లేకపోవచ్చుగానీ, అది అనేక కోణాలలో, అనేక గొంతులతో వినిపించే వాస్తవం మాత్రం చాలా బలంగా ఉంటుంది. విషయాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సబ్ టైటిళ్లు, లంక తమిళం... ఇలా వేటితో పనిలేదు. మృత్యువుతో పోరాడుతూ ఒక పిల్లాడు తనలో తాను ఏమి గొణుక్కుంటున్నాడు అని తెలుసుకోవడానికి శబ్దసహకారం అక్కర్లేదు. పెదాల భాషే సరిపోతుంది.
  
 తెల్లటి దుస్తులపై మెరున్ కలర్ కండువా వేసుకొని, జాతీయజెండాను చేత్తో పట్టుకొని వీధి వీధి రాజపక్సే ఊరేగుతున్న దృశ్యం ఒకటి దీనిలో ఉంది. అలాగే ఒక చర్చాకార్యక్రమంలో పాల్గొనడానికి తెల్లటి నవ్వులతో ఎర్రటి తివాచీపై నడుస్తున్న అతడి విజువల్ ఒకటి ఇందులో కనిపిస్తుంది. అయితే అతని తెల్లటి దుస్తులు క్షణాల్లో నెత్తురు పులుముకొని ఎరుపురంగులోకి మారిపోవడం, చేతిలోని జాతీయ జెండా సిగ్గుతో తలవంచుకోవడం, రాజపక్సే ఒక చర్చావేదికకు నడిచొచ్చింది... ఎర్రటి తివాచీపై కాదని, నెత్తుటి ప్రవాహంపై అని అనిపించడం మానసిక భ్రమేమీ కాదు... మహా వాస్తవం అనిపిస్తుంది.
  
 చావు నుంచి బయటపడ్డ అమాయకులు, చావే నయం అనుకున్న విధివంచితులు, మానవహక్కుల వాళ్లు, ఇంటర్నేషనల్ లా ఎక్స్‌పర్ట్‌లు... మొదలైన వారి అభిప్రాయాలు ఇందులో ఉన్నాయి. ఈ డాక్యుమెంటరీ కోసం యుఎన్ ఫుటేజి, యుఎన్ అధికారుల ఐ-విట్నేస్ రిపోర్ట్స్‌పై ఆధారపడ్డారు. అత్యాధునిక కెమెరాలేవీ ఉపయోగించలేదు. అంతర్యుద్ధపు చివరిదశలోని యుద్ధనేరాలు, ఉరితీతలు, చిత్రహింసలు, లైంగిక హింసలను.. చిన్న చిన్న కెమెరాలతో, సెల్‌ఫోన్ కెమెరాలతో చిత్రించగా... వాటిని ఈ డాక్యుమెంటరీ కోసం వాడుకున్నారు. ఈ డాక్యుమెంటరీకి వచ్చిన అంతర్జాతీయ అవార్డ్‌లు, రివార్డ్‌ల గురించి పక్కన పెడితే ‘తప్పక చూడండి’ జాబితాలో చేరడానికి కారణం ఎవరో అన్నట్లు - ‘‘అది మీకు సమాచారం మాత్రమే ఇవ్వదు. షాక్ కూడా ఇస్తుంది. ఆ తరువాత మీ మనసులనూ మార్చేస్తుంది’
  - యాకుబ్ పాషా యం.డి