న్యూఢిల్లీ: ప్రైవేట్‌ కంపెనీల సెక్యూరిటీల విషయంలో పారదర్శకతను పెంచే దిశగా కార్పొరేట్‌ వ్యవహారాల శాఖ (ఎంసీఐ) కీలక ఆదేశాలిచ్చింది. 2024 సెప్టెంబర్‌ నుంచి ప్రైవేట్‌ కంపెనీలన్నీ డీమ్యాట్‌ (డిజిటల్‌) రూపంలోనే సెక్యూరిటీలను జారీ చేయాలని ఒక నోటిఫికేషన్‌లో పేర్కొంది.  చిన్న సంస్థలు, ప్రభుత్వ రంగ కంపెనీలకు దీన్నుంచి మినహాయింపునిచ్చింది. కొన్ని సంస్థలు భౌతిక ఫార్మాట్‌లో జారీ చేసే షేర్లకు సంబంధించి అవకతవకలు చోటుచేసుకునే అవకాశాలను కట్టడి చేసేందుకు ఈ ఆదేశాలు ఉపయోగపడనున్నాయి. కంపెనీల చట్టం కింద ప్రస్తుతం రిజిస్టరయిన 14 లక్షల పైచిలుకు ప్రైవేట్‌ సంస్థలపై దీని ప్రభావం పడవచ్చని న్యాయ సేవల సంస్థ సిరిల్‌ అమర్‌చంద్‌ మంగళ్‌దాస్‌ పార్ట్‌నర్‌ ఆనంద్‌ జయచంద్రన్‌ తెలిపారు. సాధారణంగా షేర్ల జారీకి సంబంధించి కంపెనీల చట్టం 2013 కింద ప్రైవేట్‌ కంపెనీలకు కొన్ని పరిమితులు ఉంటాయి. వాటిలో షేర్‌హోల్డర్ల సంఖ్య 200కు మించి ఉండకూడదు. నోటిఫికేషన్‌ ప్రకారం 2024 సెప్టెంబర్‌ తర్వాత నుంచి ప్రైవేట్‌ సంస్థలు షేర్ల జారీ, బైబ్యాక్, బోనస్‌ ఇష్యూ లేదా రైట్స్‌ ఆఫర్‌ మొదలైనవన్నీ డీమ్యాట్‌ రూపంలోనే జరగాలి.  నాలుగు కోట్ల రూపాయల వరకు పెయిడప్‌ షేర్‌ క్యాపిటల్, రూ. 40 కోట్ల వరకు టర్నోవరు ఉన్న చిన్న సంస్థలకు, కొన్ని పరిమితులకు లోబడి, మినహాయింపు ఉంటుంది. మరోవైపు, లిమిటెడ్‌ లయబిలిటీ పార్ట్‌నర్‌షిప్స్‌ (ఎల్‌ఎల్‌పీ)ల నిబంధనలను కూడా ఎంసీఏ సవరించింది. వీటి ప్రకారం .. ఏర్పాటైన తేదీ నుంచి ప్రతి ఎల్‌ఎల్‌పీ తమ భాగస్వాముల చిరునామా, పాన్‌ నంబరు మొదలైన వివరాలతో ఒక రిజిస్టర్‌ను నిర్వహించాలి.

న్యూఢిల్లీ: డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులు నామినేషన్‌కు సంబంధించి తమ ఎంపికను తెలియజేసేందుకు గడువును సెబీ డిసెంబర్‌ చివరి వరకు పొడిగించింది. వాస్తవానికి అయితే ఈ నెల 30తో ఈ గడువు ముగుస్తోంది. ప్రస్తుత డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులు తమ ఖాతాలకు సంబంధించి నామినీ నమోదు లేదంటే నామినీ నిలిపివేయడం ఏదో ఒక ఆప్షన్‌ ఇవ్వడం తప్పనిసరి. ఇందుకు సంబంధించి ధ్రువీకరణ పత్రాన్ని సమర్పించాల్సి ఉంటుంది. ఇక ట్రేడింగ్‌ ఖాతాలకు నామినేషన్‌ ఎంపికను స్వచ్ఛందం చేస్తున్నట్టు సెబీ ప్రకటించింది. ట్రేడింగ్‌ ఖాతాలకు ఇవ్వడమా, ఇవ్వకపోవడమా అనేది ఇన్వెస్టర్ల అభీష్టానికే విడిచిపెట్టింది. స్టాక్‌ ఎక్సే్ఛంజ్‌లు, డిపాజిటరీలు, బ్రోకర్ల అసోసియేషన్‌లు, ఇతర భాగస్వాముల నుంచి వచ్చిన అభ్యర్థనల మేరకు ట్రేడింగ్‌ ఖాతాలకు నామినేషన్‌ను స్వచ్ఛందం చేసినట్టు సెబీ తెలిపింది. డీమ్యాట్‌ ఖాతాలకు సంబంధించి నామినేషన్‌ ఎంపిక గడువును డిసెంబర్‌ 31వరకు పొడిగించినట్టు ప్రకటించింది. ఇక ఫిజికల్‌గా షేర్లు కలిగిన వారు తమ ఫోలియోలకు సంబంధించి పాన్, నామినేషన్, కాంటాక్ట్‌ వివరాలు, బ్యాంక్‌ ఖాతా, స్పెసిమెన్‌ సిగ్నేచర్‌ (సంతకం)ను డిసెంబర్‌ 31 వరకు ఇవ్వొచ్చని సెబీ స్పష్టం చేసింది. 

న్యూఢిల్లీ: ఈక్విటీ మార్కెట్లలో ఆకర్షణీయమైన రాబడులు వస్తుండటం, ఖాతా తెరిచే ప్రక్రియ సులభతరం కావడం తదితర అంశాల ఊతంతో డీమ్యాట్‌ అకౌంట్ల సంఖ్య గణనీయంగా పెరుగుతోంది. గతేడాది ఆగస్టుతో పోలిస్తే ఈ ఏడాది ఆగస్టులో 26 శాతం పెరిగింది. 10.1 కోట్ల నుంచి 12.7 కోట్లకు చేరింది. నెలవారీగా చూస్తే కొత్త ఖాతాల సంఖ్య 4.1 శాతం పెరిగింది. జూలైలో 30 లక్షల కొత్త ఖాతాలు రాగా ఆగస్టులో 31 లక్షలు జతయ్యాయి. మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ గణాంకాలపై మోతీలాల్‌ ఓస్వాల్‌ ఫైనాన్షియల్‌ సర్వీసెస్‌ చేసిన విశ్లేషణలో ఈ అంశాలు వెల్లడయ్యాయి. దీనికి సంబంధించిన డేటా ప్రకారం ఆగస్టు ఆఖరు నాటికి రెండు డిపాజిటరీల్లో ( ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్, సీడీఎస్‌ఎల్‌) మొత్తం 12.7 కోట్ల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు రిజిస్టరయ్యాయి. వీటిలో 3.3 కోట్ల ఖాతాలు ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌లోనూ, 9.35 కోట్ల డీమ్యాట్‌ అకౌంట్లు సీడీఎస్‌ఎల్‌లోనూ ఉన్నాయి. ఈక్విటీ మార్కెట్లలో రాబడులు ఆకర్షణీయంగా ఉండటం, బ్రోకింగ్‌ సంస్థలు డీమ్యాట్‌ అకౌంటును తెరిచే ప్రక్రియను సులభతరం చేయడం ఖాతాల పెరుగుదలకు దోహదప డుతున్నట్లు మార్కెట్‌ నిపుణులు అభిప్రాయపడ్డారు. (డిపాజిటర్ల సొమ్ము: ఆర్‌బీఐ గవర్నర్‌ కీలక వ్యాఖ్యలు)  అలాగే, ఆర్థిక అక్షరాస్యతతో పాటు యువతలో ట్రేడింగ్‌పై ఆసక్తి పెరుగుతుండటం కూడా ఇందుకు తోడ్పడుతున్నట్లు తెలిపారు. ఎన్‌ఎస్‌ఈ యాక్టివ్‌ క్లయింట్లకు సంబంధించి టాప్‌ 5 డిస్కౌంట్‌ బ్రోకింగ్‌ సంస్థల (జిరోధా, ఏంజెల్‌ వన్, గ్రో, ఐసీఐసీఐ సెక్యూరిటీస్, ఐఐఎఫ్‌ఎల్‌ సెక్యూరిటీస్‌) వాటా జులైలో 61.2 శాతంగా ఉండగా, ఆగస్టులో 60.8 శాతానికి తగ్గింది.   

సాక్షి,ముంబై: మ్యూచువల్ ఫండ్స్‌, డీమ్యాట్ ఖాతాదారులకు సెబీ భారీ ఊరటనిచ్చింది. నామినీ వివరాల  నమోదుకు గడువు పొడిగిస్తూ స్టాక్ మార్కెట్ నియంత్రణ సంస్థ సెబీ మంగళవారం కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది.  ఆయా ఖాతాదారులకు సమర్పించే గడువును ఆరు నెలలపాటు, అంటే ఈ ఏడాది సెప్టెంబరు 30వరకు పొడిగించింది.  (ఇదీ చదవండి: దిల్‌ ఉండాలబ్బా..! ఆనంద్‌ మహీంద్ర అమేజింగ్‌ వీడియో)   ప్రస్తుత డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులు, మ్యూచువల్‌ ఫండ్‌(ఎంఎఫ్‌) ఇన్వెస్టర్లకు నామినీ వివరాలు అప్‌డేట్‌ చేయడం లేదా తొలగించేందుకు క్యాపిటల్‌ మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ గడువు  మార్చి 31తో ముగియనున్న సంగతి తెలసిందే. ఈ నేపథ్యంలోనే ఈ గడువును మరో ఆరు నెలలు పొడిగిస్తూ తాజాగా సర్క్యులర్‌ జారీ చేసింది. తొలుత అర్హతగల ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులంతా 2022 మార్చి31లోగా నామినీ వివరాలు దాఖలు చేయవలసిందిగా  2021 జూలైలో  సెబీ ఆదేశించింది. ఆ తరువాత  ఈ గడువును పెంచడంతోపాటు 2023 మార్చి31లోగా డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు, ఎంఎఫ్‌ ఫోలియోలకు నామినీ వివరాలు జత చేయడం మ్యాండేటరీ చేసింది. (హిప్‌ హిప్‌ హుర్రే! దూసుకుపోతున్న థార్‌ ) నామిని అంటే నామినేషన్ అనేది మరణం సంభవించినప్పుడు ఖాతాదారుడి ఆస్తులకు వారసుడిగా ఒకవ్యక్తిని నియమించే ప్రక్రియ. ఇన్వెస్టర్లు ప్రారంభించిన కొత్త ఫోలియోలు/ఖాతాలకు నామిని నమోదు తప్పనిసరి. దీంతో పెట్టుబడిదారుడు మరణించిన సందర్భంలో నామినీకి నిధులను బదిలీ చేయడం సులభమవుతుంది. లేదంటే వారి వారసులు ఆయా యూనిట్లను అతడు లేదా ఆమె పేరు మీద బదిలీ చాలా కష్టమవుతుంది. ముఖ్యంగా వీలునామా, చట్టపరమైన వారసత్వ ధృవీకరణ పత్రం, ఇతర చట్టపర వారసుల నుండి ఎన్‌వోసీలు లాంటి  అనేక పత్రాలను సమర్పించాల్సి ఉంటుంది. (సోషల్ మీడియా స్టార్, అన్‌స్టాపబుల్‌ టైకూన్‌ దిపాలీ: రతన్‌టాటా కంటే ఖరీదైన ఇల్లు) నామినీ నమోదు ఎలా?  మ్యూచువల్ ఫండ్స్ పెట్టుబడిదారులు స్వయంగా సంబంధిత శాఖల ద్వారా, లేదా  CAMD, KFintech వంటి RTA వెబ్‌సైట్‌ల ద్వారా నామినేషన్ పూర్తి చేయవచ్చు. వన్-టైమ్-పాస్‌వర్డ్ (OTP) ధృవీకరణ ద్వారా ఆ ప్రక్రియనుపూర్తి చేయవచ్చు. 

న్యూఢిల్లీ: ప్రస్తుత డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులు, మ్యూచువల్‌ ఫండ్‌(ఎంఎఫ్‌) ఇన్వెస్టర్లకు నామినీ వివరాలు అప్‌డేట్‌ చేయడం లేదా తొలగించేందుకు క్యాపిటల్‌ మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ గడువును ఆరు నెలలు పొడిగించింది. ప్రస్తుత గడువు మార్చి 31తో ముగియనుండగా.. ఈ ఏడాది సెప్టెంబర్‌ 30వరకూ అనుమతిస్తూ తాజాగా సర్క్యులర్‌ జారీ చేసింది. 2021 జూలైలో తొలుత అర్హతగల ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్‌ ఖాతాదారులంతా 2022 మార్చి31లోగా నామినీ వివరాలు దాఖలు చేయవలసిందిగా సెబీ ఆదేశించింది. ఇలా చేయని ఖాతాలను డెబిట్‌లు చేపట్టేందుకు వీలులేకుండా నిలిపివేయనున్నట్లు తెలియజేసింది. తదుపరి 2023 మార్చి31లోగా డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు, ఎంఎఫ్‌ ఫోలియోలకు నామినీ వివరాలు జత చేయడం తప్పనిసరి చేసింది. వెరసి నామినీ వివరాలు అందించడం లేదా నామినేషన్‌ను ఉపసంహరించేందుకు మరో ఆరు నెలల గడువు లభించింది. 2022 ఆగస్ట్‌1లోగాఎంఎఫ్‌ సబ్‌స్క్రయిబర్లకు నామినీ వివరాలివ్వడం లేదా నామినేషన్‌ నుంచి తప్పుకునేందుకు 2022 జూన్‌లో సెబీ తప్పనిసరి చేసింది. ఆపై 2022 అక్టోబర్‌ 1వరకూ గడువు పెంచింది. తదుపరి 2023 మార్చి31వరకూ మరోసారి గడువు పొడిగించింది. 2021 అక్టోబర్‌ తదుపరి డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు తెరిచే ఇన్వెస్టర్లకు డిక్లరేషన్‌ ఫామ్‌ ద్వారా నామినీ వివరాలిచ్చేందుకు వీలు కల్పించింది. ఇదేవిధంగా నామినేషన్‌ను తప్పించేందుకూ వీలుంది.

న్యూఢిల్లీ: వార్షిక ప్రాతిపదికన గత నెలలో డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు 31 శాతం జంప్‌ చేశాయి. 11 కోట్లకు చేరాయి. ఖాతాలు సులభంగా తెరిచే వీలు, ఆర్థికంగా పొదుపు పుంజుకోవడం, ఈక్విటీ మార్కెట్ల రిటర్నులు మెరుగుపడటం వంటి అంశాలు ఇందుకు దోహదం చేశాయి. వెరసి జనవరిలో 22 లక్షల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు కొత్తగా జత కలిశాయి.  2022 డిసెంబర్‌లో ఇవి 21 లక్షలు కాగా.. అక్టోబర్, నవంబర్‌లలో 18 లక్షలు, సెప్టెంబర్‌లో 20 లక్షలు చొప్పున ఖాతాలు పెరిగినట్లు మోతీలాల్‌ ఓస్వాల్‌ ఫైనాన్షియల్‌ సర్వీసెస్‌ వెల్లడించింది. గత నాలుగు నెలలతో పోలిస్తే జనవరిలో వేగం పుంజుకున్నప్పటికీ 2021–22లో నమోదైన సగటు 29 లక్షలతో పోలిస్తే వెనకడుగే. 2022 జనవరిలో నమోదైన 8.4 కోట్ల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు 2023 జనవరికల్లా 11 కోట్లకు ఎగశాయి.   కారణాలున్నాయ్‌..  క్లయింట్లకు ఖాతాలు తెరిచే విధానాలను బ్రోకింగ్‌ సంస్థలు సరళతరం చేయడం, ఈక్విటీ మార్కెట్లు లాభాలు అందించడం వంటి అంశాలు ఏడాది కాలంలో డీమ్యాట్‌ జోరుకు సహకరించాయి. ఆర్థిక అంశాలపై అవగాహన, యువతలో ట్రేడింగ్‌పట్ల పెరుగుతున్న ఆకర్షణ వంటివి సైతం ఇందుకు జత కలిసినట్లు మోతీలాల్‌ ఓస్వాల్‌ నివేదిక పేర్కొంది.  అయితే గత ఏడు నెలలుగా స్టాక్‌ ఎక్ఛేంజీ దిగ్గజం ఎన్‌ఎస్‌ఈలో యాక్టివ్‌ క్లయింట్ల సంఖ్య తగ్గుతున్నప్పటికీ డీమ్యాట్‌ ఖాతాల్లో వృద్ధి నమోదుకావడం గమనార్హం! జనవరిలో ఎన్‌ఎస్‌ఈ యాక్టివ్‌ ఖాతాల సంఖ్య 3 శాతం క్షీణించి 3.4 కోట్లకు పరిమితమైంది. వెరసి వరుసగా ఏడో నెలలోనూ యాక్టివ్‌ అకౌంట్లు నీరసించాయి. అయితే 2022 జనవరితో పోలిస్తే ఈ సంఖ్య 2.7 శాతం పుంజుకుంది. ప్రస్తుతం జిరోధా, ఏంజెల్‌ వన్, గ్రో, ఐసీఐసీఐ సెక్యూరిటీస్, ఐఐఎఫ్‌ఎల్‌ సెక్యూరిటీస్‌ టాప్‌–5 డిస్కంట్‌ బ్రోకర్స్‌గా నిలుస్తున్నాయి. ఎన్‌ఎస్‌ఈ మొత్తం యాక్టివ్‌ క్లయింట్లలో 59 శాతానికిపైగా వాటాను ఆక్రమిస్తున్నాయి.   

ముంబై: సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ (సీడీఎస్‌ఎల్‌) ప్లాట్‌ఫామ్‌పై యాక్టివ్‌ డీమ్యాట్‌ ఖాతాల సంఖ్య 8 కోట్ల మైలురాయిని దాటింది. ఈ విషయాన్ని సంస్థ గురువారం ప్రకటించింది. యాక్టివ్‌ (కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్నవి) డీమ్యాట్‌ ఖాతాల విషయలో ఆసియాలోనూ, దేశీయంగా అతిపెద్ద డిపాజిటరీగా సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఉంది. నియంత్రణ సంస్థ మార్గదర్శకం, మార్కెట్‌ ఇన్‌ఫ్రాస్ట్రక్చర్‌ ఇనిస్టిట్యూషన్స్, మార్కెట్‌ ఇంటర్‌మీడియరీల మద్దతు లేకుండా ఇది సాధ్యమయ్యేది కాదని సీడీఎస్‌ఎల్‌ మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్‌ నేహల్‌ వోరా పేర్కొన్నారు. సీడీఎస్‌ఎల్‌ 1999 ఫిబ్రవరిలో కార్యకలాపాలు ఆరంభించింది. సెక్యూరిటీలను ఎలక్ట్రానిక్‌ రూపంలో నిర్వహించుకునే సేవలు అందిస్తుంటుంది. సీడీఎస్‌ఎల్‌ సబ్సిడరీ అయిన సీడీఎస్‌ఎల్‌ వెంచర్స్‌ దేశంలో మొదటి అతిపెద్ద కేవైసీ రిజిస్ట్రేషన్‌ ఏజెన్సీగా ఉంది. 4.5 కోట్ల కేవైసీ రికార్డులను కలిగి ఉంది. సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఇన్సూరెన్స్‌ రిపాజిటరీ, కమోడిటీ రిపాజిటరీ సేవల్లోనూ ఉంది.

న్యూఢిల్లీ: క్యాపిటల్‌ మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ తాజాగా సహారా గ్రూప్‌ రియల్టీ కంపెనీ, సంస్థ చీఫ్‌ సుబ్రతా రాయ్, తదితరుల బ్యాంకు, డీమ్యాట్‌ ఖాతాల అటాచ్‌మెంట్‌కు ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఐచ్చికంగా పూర్తి మార్పిడికి వీలయ్యే డిబెంచర్ల(ఓఎఫ్‌సీడీలు) జారీలో నిబంధనల ఉల్లంఘనపై రూ. 6.42 కోట్ల రికవరీకిగాను సెబీ చర్యలు తీసుకుంది. ఈ జాబితాలో సహారా ఇండియా రియల్‌ ఎస్టేట్‌(సహారా కమోడిటీ సర్వీసెస్‌) కార్పొరేషన్, సుబ్రతా రాయ్, అశోక్‌ రాయ్‌ చౌధరీ, రవి శంకర్‌ దూబే, వందనా భార్గవ ఉన్నారు. వీరి నుంచి వడ్డీ, వ్యయాలు, ఇతర ఖర్చులతో కలిపి రూ.6.42 కోట్ల రికవరీకి సెబీ తాజా ఆదేశాలు జారీ చేసింది. ఈ వ్యక్తులు, సంస్థకు సంబంధించిన ఎలాంటి డెబిట్లను అనుమతించవద్దంటూ బ్యాంకులు, డిపాజిటరీలు, మ్యూచువల్‌ ఫండ్స్‌కు నోటీసు ద్వారా తెలియజేసింది. కేవలం క్రెడిట్లకు అనుమతించింది. అంతేకాకుండా ఈ డిఫాల్టర్లకు చెందిన లాకర్లతోసహా అన్ని ఖాతాలనూ అటాచ్‌ చేయమంటూ అన్ని బ్యాంకులనూ ఆదేశించింది. చదవండి: Meesho Shopping Survey: ఆన్‌లైన్‌ షాపింగ్‌ అంటే ఆ ఒక్కరోజే, ఎగబడి కొనేస్తున్నారు!

బ్రోకర్‌ దగ్గర షేర్లు విక్రయిస్తే, ఆటోమేటిగ్గా అవి డీమ్యాట్‌ ఖాతా నుంచి డెబిట్‌ అవుతాయి. ఇందుకు ఖాతాను ప్రారంభించే సమయంలోనే అనుమతి (పవర్‌ ఆఫ్‌ అటార్నీ) తీసుకునే విధానం అమల్లో ఉంది. అయితే, కొన్ని సందర్భాల్లో బ్రోకర్‌ దగ్గర ఖాతా ద్వారా కాకుండా ఆఫ్‌లైన్‌లో షేర్లను విక్రయించుకోవడం లేదంటే కుటుంబ సభ్యులకు బహుమతిగా షేర్లను బదిలీ చేయాల్సి రావచ్చు. మరి అటువంటప్పుడు స్వయంగా ఎవరికి వారు ఆ బదిలీ బాధ్యతను నెరవేర్చాల్సి ఉంటుంది. దీని గురించి ఎక్కువ మందికి దాదాపుగా తెలియదు. ఒక డీమ్యాట్‌ ఖాతా నుంచి మరొక డీమ్యాట్‌ ఖాతాకు షేర్లను బదిలీ చేయడానికి ఆఫ్‌లైన్, ఆన్‌లైన్‌ మార్గాలున్నాయి. ఇవి ఎలా పనిచేస్తాయో అవగాహన కల్పించే ‘ప్రాఫిట్‌ ప్లస్‌’ కథనం ఇది... ఇదంతా డిజిటల్‌ యుగం. దాదాపు బ్యాంకు సేవలు, బ్రోకింగ్‌ సేవలను ఆన్‌లైన్‌లోనే చేసుకుంటున్నాం. అయినా కానీ, రెండు డీమ్యాట్‌ ఖాతాల మధ్య షేర్లను బదిలీ చేసేందుకు ఇప్పటికీ ఆఫ్‌లైన్‌ విధానాన్నే ఎక్కువ మంది ఆశ్రయిస్తున్నారు. నూతనతరం బ్రోకర్లు (డిపాజిటరీ పార్టిసిపెంట్‌) అయిన జెరోదా, ఏంజెల్‌ వన్‌ తదితర కొన్ని సంస్థలు ఆన్‌లైన్‌లోనే షేర్లను సులభంగా బదిలీ చేసుకునే సేవలను అందిస్తున్నాయి. ఆన్‌లైన్‌లో షేర్ల బదిలీని రెండు విధాలుగా చేపట్టొచ్చు. డీమ్యాట్‌ ఖాతా ద్వారా లేదంటే సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ (సీడీఎస్‌ఎల్‌) ఈజీఎస్ట్‌ కోసం నమోదు చేసుకుని ఆన్‌లైన్‌లో షేర్లను బదిలీ చేసుకోవచ్చు. ఈజీఎస్ట్‌అనేది సెక్యూరిటీల సమాచారం తెలుసుకునేందుకు, లావాదేవీలు నిర్వహించుకునేందుకు ఉద్దేశించినది. అలాగని అన్ని బ్రోకరేజీ సంస్థలు ఆన్‌లైన్‌లో బదిలీ సేవలను అందించడం లేదు. చాలా డీపీలు, బ్యాంకులకు సంబంధించిన బ్రోకింగ్‌ విభాగాల్లో ఖాతా ఉన్న వారు ఆఫ్‌లైన్‌ (భౌతిక రూపంలో) విధానంలో చేసుకోవాల్సి వస్తుంది. ఆఫ్‌లైన్‌ మార్గం.. ఆఫ్‌లైన్‌లో అయితే ఫిజికల్‌ డెలివరీ ఇన్‌స్ట్రక్షన్‌ స్లిప్‌ (డీఐఎస్‌) బుక్‌లెట్‌ ఉండాలి. షేర్లను బదిలీ చేసుకోవాల్సి వచ్చినప్పుడు ఈ బుక్‌లెట్‌లోని ఓ స్లిప్‌పై బదిలీ చేయాలనుకుంటున్న కంపెనీ, ఐఎస్‌ఐఎన్‌ నంబర్, ఎన్ని షేర్లు తదితర వివరాలు నమోదు చేయాలి. ఏ డీపీ పరిధిలోని క్లయింట్‌కు బదిలీ చేయాలనుకుంటున్నారో, ఆ వివరాలు కూడా ఇవ్వాలి. అంటే క్లయింట్‌ ఐడీ, డీపీ ఐడీ వివరాలు నమోదు చేయాలి. ఐఎస్‌ఐఎన్‌ అన్నది ప్రతీ కంపెనీకి కేటాయించే ఓ యూనిక్‌ నంబర్‌. గూగుల్‌లో సెర్చ్‌ చేసినా ఈ నంబర్‌ తెలుస్తుంది. షేర్లను స్వీకరించే క్లయింట్‌ సీఎంఆర్‌ కాపీ జత చేయాలి. డీఐఎస్‌ అన్నది బ్యాంక్‌ చెక్‌ మాదిరిగా పనిచేస్తుంది. ఒక అకౌంట్‌ నుంచి మరొక అకౌంట్‌కు నగదు బదిలీకి చెక్‌ ఉపయోగపడినట్టే.. డీఐఎస్‌ అన్నది ఒక డీమ్యాట్‌ ఖాతా నుంచి మరొక డీమ్యాట్‌ ఖాతాకు షేర్లను బదిలీ చేసే సాధనం. ఆఫ్‌లైన్‌లో ఇలా షేర్ల బదిలీకి కొన్ని రోజుల సమయం పడుతుంది. కొన్ని సందర్భాల్లో, కొందరు బ్రోకర్ల వద్ద ఇందుకు నెల వరకు సమయం తీసుకోవచ్చు. బ్రోకర్‌ మొబైల్‌ యాప్‌ లేదా వెబ్‌సైట్‌ నుంచి లేదంటే బ్రోకర్‌కు ఈ మెయిల్‌ రూపంలో, బ్రోకర్‌ ఆఫీసుకు వెళ్లి డీఐఎస్‌ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. బ్యాంకులకు సంబంధించిన డీమ్యాట్‌ ఖాతా కలిగి ఉన్న వారు నెట్‌ బ్యాంకింగ్‌ నుంచి లేదంటే బ్యాంకు శాఖకు వెళ్లి దీనికి దరఖాస్తు సమర్పించొచ్చు. రిజిస్టర్డ్‌ చిరునామాకు డీఐఎస్‌ బుక్‌లెట్‌ వస్తుంది. లేదా బ్రోకర్‌ ఆఫీసుకు వెళ్లి తీసుకోవచ్చు. బదిలీ చేయాలనుకున్నప్పుడు డీఐఎస్‌ స్లిప్‌లో అన్ని వివరాలు నమోదు చేసి, సీఎంఆర్‌ కాపీ జతచేసి బ్రోకర్‌ ఆఫీసులో సమర్పించాలి. లేదంటే కార్యాలయానికి పంపించాలి. బ్యాంకులు అయితే కేవలం కొన్ని శాఖల్లోనే ఈ సేవలు లభిస్తాయి. ఆన్‌లైన్‌లో షేర్ల బదిలీ ఆన్‌లైన్‌లో షేర్ల బదిలీకి రెండు విధానాలున్నాయి. ఒకటి డీమ్యాట్‌ ఖాతా ద్వారా చేసుకోవచ్చు. అలాగే, సీడీఎస్‌ఎల్‌ లేదా ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ వెబ్‌సైట్‌ ద్వారా బదిలీ చేసుకోవచ్చు. కొన్ని బ్రోకరేజీ సంస్థలు ఆన్‌లైన్‌ ట్రాన్స్‌ఫర్‌ సేవను అందిస్తున్నాయి. కానీ, భద్రత రీత్యా ఈ ప్రక్రియ కొంత ఆన్‌లైన్, కొంత ఆఫ్‌లైన్‌తో కూడుకుని ఉంటుంది. ఉదాహరణకు ఐసీఐసీఐ డైరెక్ట్‌ ఈ ఇన్‌స్ట్రక్షన్‌ అన్నది కనీసం ఒక అకౌంట్‌ హోల్డర్‌ వ్యక్తిగతంగా దరఖాస్తు ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. ఒక్కసారి రిజిస్ట్రేషన్‌ ఆమోదం పొందితే, ఏ డీమ్యాట్‌ ఖాతాకు అయినా ఆన్‌లైన్‌లోనే షేర్లను ట్రాన్స్‌ఫర్‌ చేసుకోవచ్చు. కాకపోతే గరిష్టంగా ఐదు ఖాతాల వరకు ఆన్‌లైన్‌లో, అది కూడా నిర్ణీత విలువ మేరకే బదిలీకి అనుమతి ఉందన్న విషయాన్ని గుర్తు పెట్టుకోవాలి. సీడీఎస్‌ఎల్‌లో అకౌంట్‌ ఉండి, బదిలీ చేయాలనుకుంటున్న ఖాతా కూడా సీడీఎస్‌ఎల్‌ పరిధిలోనే ఉన్నట్టయితే బదిలీ ప్రక్రియ మరింత సులభంగా ఉంటుంది. ఇందుకోసం సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఈజీఎస్ట్‌ వద్ద ఆన్‌లైన్‌లో నమోదు చేసుకోవచ్చు. అలాగే, ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ పరిధిలోనే రెండు ఖాతాల మధ్య బదిలీకి ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ స్పీడ్‌–ఈ కోసం దరఖాస్తు చేసుకోవచ్చు. సీడీఎస్‌ఎల్‌ పరిధిలో జాయింట్‌ అకౌంట్‌ ఉంటే, ఖాతాను నిర్వహించే వ్యక్తికి అనుకూలంగా మిగిలిన జాయింట్‌ అకౌంట్‌ హోల్డర్స్‌ నుంచి డిక్లరేషన్‌తో భౌతికంగా దరఖాస్తు ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. ఒక్కసారి రిజిస్ట్రేషన్‌ ముగిసి, బ్రోకర్‌ నుంచి అమోదం లభించిన తర్వాత సీడీఎస్‌ఎల్‌ లేదా ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ పరిధిలో ఏ ఖాతాకు అయినా షేర్లను బదిలీ చేసుకోవడం సాధ్యపడుతుంది. సీడీఎస్‌ఎల్‌ లేదా ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ పరిధిలోని రెండు ఖాతాల మధ్య ఆన్‌లైన్లో షేర్ల బదిలీ చాలా సులభం. కాకపోతే సీడీఎస్‌ఎల్‌ – ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ పరిధిలోని ఖాతాల మధ్య బదిలీ చేసుకోవాలంటే ఓటీపీ వంటి అదనపు భద్రతా రక్షణలు అమల్లో ఉన్నాయి. మోసపూరిత లావాదేవీలకు చెక్‌ పెట్టేందుకు వీటిని ఏర్పాటు చేశారు. అదనపు సమయం కూడా తీసుకుంటుంది. సొంత ఖాతాల మధ్య.. తన పేరిటే మరో ఖాతాకు షేర్లను బదిలీ చేయాలనుకుంటే అందుకు రెండు మార్గాలు ఉన్నాయి. మొదటిది క్లోజర్‌ కమ్‌ ట్రాన్స్‌ఫర్‌. అంటే ఒక డీపీ వద్ద డీమ్యాట్‌ ఖాతాను మూసేసి, మరో డీపి వద్ద ఖాతా ప్రారంభించడం. అలాంటప్పుడు క్లోజర్‌ కమ్‌ ట్రాన్స్‌ఫర్‌ విధానం అనుసరించాలి. ముందుగా మరో బ్రోకర్‌ వద్ద ఖాతాను తెరవాలి. అప్పుడు మూసి వేయాలని అనుకుంటున్న బ్రోకర్‌కు దరఖాస్తు ఇవ్వాలి. దాంతో అందులో ఉన్న అన్ని సెక్యూరిటీలను అదే క్లయింట్‌ వేరొక ఖాతాకు బదిలీ చేసిన తర్వాత, క్లోజ్‌ చేస్తారు. ఇందుకు ఎలాంటి చార్జీలు ఉండవు. ఒక బ్రోకర్‌ సేవలు నచ్చనప్పుడు, న్యూఏజ్‌ బ్రోకర్‌కు మారిపోవాలని అనుకున్నప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించొచ్చు. ఈ ప్రక్రియను భౌతికంగా చేసుకోవాల్సిందే. మరో విధానం పాక్షిక బదిలీ. అంటే అప్పటికే ఉన్న ఒక డీమ్యాట్‌ ఖాతాను కొనసాగిస్తూ, అందులోని షేర్లను మరో సొంత ఖాతాకు బదిలీ చేసుకోవడం ఈ విధానంలో ముఖ్యాంశం. వ్యయాలు, పన్నులు ఒక డీమ్యాట్‌ ఖాతాను మూసివేస్తూ, అందులోని షేర్లను అదే వ్యక్తికి సంబంధించి వేరొక డీపీ పరిధిలోని ఖాతాకు బదిలీ చేసేట్టు అయితే ఎలాంటి చార్జీల్లేవు. ఖాతా మూసివేయకుండా, వాటిని వేరొక ఖాతాకు బదిలీ చేసేట్టు అయితే షేర్ల విలువలో నిర్ణీత శాతం లేదంటే రూ.15–25 (స్క్రిప్‌ వారీ) ఫ్లాట్‌ చార్జీ పడుతుంది. ఒకవేళ ఆఫ్‌ మార్కెట్‌ విక్రయం ద్వారా బదిలీ చేస్తున్నట్టు అయితే స్టాంప్‌ డ్యూటీ కూడా చెల్లించాల్సి రావచ్చు. ఇలా షేర్లను బదిలీ చేస్తున్న వారు ధరసహా పలు వివరాలను నమోదు చేసుకోవాలి. ఎందుకంటే మూలధన లాభాల పన్నును చెల్లించేందుకు ఈ వివరాలు ప్రామాణికం అవుతాయి. భవిష్యత్తులో ఇలాంటి ఆఫ్‌ మార్కెట్‌ (స్టాక్‌ ఎక్సే్ఛంజ్‌లతో సంబంధం లేకుండా) లావాదేవీలపై ఏదైనా పన్ను వివాదం తలెత్తినప్పుడు ఈ రికార్డులు అవసరంపడతాయి. ఒక వ్యక్తి ఒక డీపీ పరిధిలోని ఖాతా నుంచి వేరొక డీపీ పరిధిలోని ఖాతాకు షేర్లను బదిలీ చేసుకున్నప్పుడు కొందరు బ్రోకర్లు ఈ వివరాలను రికార్డు చేస్తున్నారు. అటువంటప్పుడు దీర్ఘకాల మూలధన లాభం, స్వల్పకాల మూలధన లాభం పన్ను వివరాలు సులభంగా పొందొచ్చు. కొందరు బ్రోకర్ల పరిధిలో ఈ వివరాలు నమోదవడంలేదు. కనుక ఎంత కాలం పాటు సదరు సెక్యూరిటీని కలిగి ఉన్నామనే వివరాల కోసం పాత ఖాతాకు సంబంధించి (కొనసా గిస్తున్నా లేదా మూసివేస్తున్నా కానీ) అకౌంట్‌ స్టేట్‌మెంట్‌ జాగ్రత్త చేసి పెట్టుకోవాలి. జెరోదా వంటి కొందరు బ్రోకర్లు ఆఫ్‌లైన్‌లో బదిలీ ద్వారా డీమ్యాట్‌ ఖాతాలోకి కొత్తగా సెక్యూరిటీలు వచ్చి చేరినప్పుడు.. మాన్యువల్‌గా వాటిని కొనుగోలు చేసిన తేదీ, ధర వివరాలు నమోదు చేసే ఆప్షన్‌ ఇస్తున్నాయి. ఒక వ్యక్తి వేరొక వ్యక్తికి షేర్లను బదిలీ చేస్తున్నట్టు అయితే ఆ లావాదేవీ పన్ను పరిధిలోకి వస్తుంది. ఒకే కుటుంబం పరిధిలోని వేరొక సభ్యుడికి బదిలీ చేస్తే పన్ను లేదు. వేర్వేరు కుటుంబాల వారి మధ్య బదిలీ (ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ.50వేలకు మించినప్పుడు) గిఫ్ట్‌ ట్యాక్స్‌ పడుతుంది. సీడీఎస్‌ఎల్‌ పరిధిలో ఆన్‌లైన్‌ బదిలీకి... ► సీడీఎస్‌ఎల్‌ పరిధిలో డీమ్యాట్‌ అకౌంట్‌ ఉన్న వారు సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఈజీఎస్ట్‌ పేజీకి వెళ్లి రిజిస్టర్‌ చేసుకోవాలి.   ► డీపీ ఐడీ, క్లయింట్‌ ఐడీ నమోదు చేసి సబ్‌మిట్‌ కొట్టాలి. ► అప్పుడు మొబైల్‌ నంబర్‌కు వచ్చే ఓటీపీని అక్కడ ఇవ్వాలి.   ► యూజర్‌ నేమ్, టైప్‌ ఆఫ్‌ అకౌంట్‌ సెలక్ట్‌ చేసుకుంటే రిజిస్ట్రేషన్‌ పూర్తవుతుంది. ► ట్రస్టెడ్‌ అకౌంట్ల వివరాలు ఇవ్వాలి.   ► ట్రస్టెడ్‌ అకౌంట్‌ కింద 4 సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఖాతాల వరకు వివరాలు నమోదు చేసుకోవచ్చు.   ► అకౌంట్‌ ఆఫ్‌ చాయిస్‌ కింద సీడీఎస్‌ఎల్, ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ ఖాతాలకు బదిలీ చేసుకోవచ్చు. ఆఫ్‌లైన్‌ బదిలీ విధానం ► బ్రోకర్‌ నుంచి డీఐఎస్‌ బుక్‌లెట్‌ తీసుకోవాలి. ► బదిలీ చేయాలనుకుంటే డీఐఎస్‌ స్లిప్‌పై అన్ని వివరాలు నమోదు చేయాలి.   ► మీ నుంచి షేర్లను పొందే డీమ్యాట్‌ ఖాతాకు సంబంధించి క్లయింట్‌ మాస్టర్‌ రిపోర్ట్‌ (సీఎంఆర్‌) కాపీని తెప్పించుకోవాలి. ► అప్పుడు డీఐఎస్‌ స్లిప్‌తోపాటు, సీఎంఆర్‌ కాపీని బ్రోకర్‌కు సమర్పించాలి. ► బ్రోకర్‌ అన్ని వివరాలను వెరిఫై చేసి బదిలీ ప్రక్రియ పూర్తి చేస్తారు.   ► ఏ విధానంలో అయినా షేర్లు మీ ఖాతా నుంచి బదిలీ, జమ అయిన సమయంలో సీడీఎస్‌ఎల్‌ లేదా ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ నుంచి ఎస్‌ఎంఎస్‌ వస్తుంది.

సాక్షి, ముంబై: దేశంలో స్టాక్‌మార్కెట్‌ పెట్టుబడిదారుల సంఖ్య భారీగా పెరుగుతోంది. తాజాగా డీమ్యాట్ ఖాతాల సంఖ్య 10 కోట్ల కీలక మైలురాయిని అధిగమించింది. ఆగస్టులో తొలిసారిగా 100 మిలియన్ల మార్కును టచ్‌ చేయడం విశేషం.  కోవిడ్‌కు ముందు ఈ సంఖ్య 41 మిలియన్లకంటే తక్కువే.  డిపాజిటరీ సంస్థలు నేషనల్ సెక్యూరిటీస్ డిపాజిటరీ లిమిటెడ్(ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌) సెంట్రల్ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్ (డీసీఎస్‌ఎల్‌) విడుదల చేసిన డేటా ప్రకారం, 2.2 మిలియన్లకు పైగా కొత్త ఖాతాలు వచ్చాయి. ఈ  నాలుగు నెలల్లో మరీ ముఖ్యంగా గత నెలలో కొత్తగా వచ్చిన ఖాతాలతో  మొత్తం డీమ్యాట్‌ ఖాతాల సంఖ్య 100.5 మిలియన్లకు చేరింది. కోవిడ్-19 మహమ్మారికి ముందు కోవిడ్-19 మహమ్మారికి ముందు అంటే మార్చి 2020లో ఈ సంఖ్య  40.9 మిలియన్లుగా ఉండటం గమనార్హం. బుల్లిష్‌ మార్కెట్‌ కొత్త ఇన్వెస్టర్లను ఆకర్షిస్తుందని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు.అలాగే మార్కెట్‌లో డీప్‌ కరెక్షన్‌ కారణంగా జూన్‌లో కొత్త డీమ్యాట్ ఓపెనింగ్స్‌ 1.8 మిలియన్ల వద్ద 16 నెలల కనిష్ట స్థాయికి పడిపోయాయి.  అయితే మార్కెట్లు అంతే వేగంగా రీబౌండ్‌ కావడంతో పెట్టుబడిదారుల విశ్వాసం పెరిగిందని భావిస్తున్నారు. అలాగే 100 మిలియన్ల డీమ్యాట్ ఖాతాల సంఖ్య దేశంలోని ప్రత్యేక పెట్టుబడిదారుల సంఖ్యకు ప్రాతినిధ్యం వహించదని చాలా నకిలీ ఖాతాలుండే అవకాశం ఉందని మార్కెట్‌ పెద్దల మాట. ఎందుకంటే ఒక ఇన్వెస్టర్‌  పలు బ్రోకరేజీల వద్ద డీమ్యాట్ ఖాతాలను తెరవడానికి అనుమతి ఉన్న నేపథ్యంలో చాలా వరకు నకిలీ ఖాతాలుండే అవకాశం ఉందంటున్నారు

న్యూఢిల్లీ: డిపాజిటరీ సేవలను అందించే సీడీఎస్‌ఎల్‌ మరో కొత్త మైలురాయిని అధిగమించింది. సంస్థ నిర్వహణలో డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు 7 కోట్ల మార్క్‌ను దాటాయి. సీడీఎస్‌ఎల్‌ 1999లో కార్యకలాపాలు ప్రారంభించింది. డీమ్యాట్‌ ఖాతాల ద్వారా ఇన్వెస్టర్ల సెక్యూరిటీల లావాదేవీలకు ఈ సంస్థ సేవలు అందిస్తుంటుంది. తాము ఏడు కోట్ల ఖాతాల మైలురాయిని అధిగమించడం తమకు మాత్రమే కాకుండా, మొత్తం భారత సెక్యూరిటీల మార్కెట్‌ ఎకోసిస్టమ్‌కు ప్రోత్సాహాన్నిస్తున్నట్టు సీడీఎస్‌ఎల్‌ ఎండీ, సీఈవో నెహల్‌ వోరా అన్నారు. యాక్టివ్‌ డీమ్యాట్‌ ఖాతాల సంఖ్య పరంగా సీడీఎస్‌ఎల్‌ దేశంలోనే అతిపెద్ద డిపాజిటరీ సేవల సంస్థగా ఉంది. మరో సంస్థ ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ కూడా ఇదే విధమైన సేవలు అందిస్తుంటుంది. 

న్యూఢిల్లీ: నో యువర్‌ క్లయింట్‌ (కేవైసీ) వివరాలు సమగ్రంగా లేకపోతే ఇన్వెస్టర్ల ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్‌ ఖాతాలను ఆటోమేటిక్‌గా డీయాక్టివేట్‌ చేసే నిబంధనలను మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ శుక్రవారం విడుదల చేసింది. ఇవి ఆగస్టు 31 నుంచి అమల్లోకి వస్తాయని ఒక సర్క్యులర్‌లో తెలిపింది. కేవైసీ ప్రక్రియలో చిరునామాలు అత్యంత కీలకమని సెబీ స్పష్టం చేసింది. సాధారణంగా ఇన్వెస్టర్ల చిరునామాలను మధ్యవర్తిత్వ సంస్థ ఎప్పటికప్పుడు అప్‌డేట్‌ చేయాల్సి ఉన్నప్పటికీ ఈ నిబంధనలు సరిగ్గా అమలు కావడం లేదని గుర్తించినట్లు పేర్కొంది. ఈ నేపథ్యంలోనే తాజా నిబంధనలు రూపొందించినట్లు వివరించింది. వీటి ప్రకారం సెబీ జారీ చేసే ఆదేశాలు మొదలైన వాటిని ఏ ఎంఐఐ (మార్కెట్‌ ఇన్‌ఫ్రా సంస్థ) కూడా ఇన్వెస్టర్‌కి అందజేసి, రసీదు తీసుకోలేకపోయిన పక్షంలో .. డెలివరీ విఫలమైన తేదీ నుంచి అయిదు రోజుల్లో అన్ని ఎంఐఐలు సదరు మదుపుదారు ట్రేడింగ్, డీమ్యాట్‌ ఖాతాలను డీయాక్టివేట్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. అయితే, కేవలం ఒకే ఎంఐఐ విఫలమైతే మాత్రం ఖాతాల డీయాక్టివేషన్‌ ఉండదని సెబీ తెలిపింది. అలాగే, తగిన పత్రాలన్నింటితో దర ఖాస్తు చేసుకుంటే ఎంఐఐలు అయిదు రోజుల్లోగా రీయాక్టివేట్‌ చేయాల్సి ఉంటుందని పేర్కొంది.

న్యూఢిల్లీ: సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌ (సీడీఎస్‌ఎల్‌) డీమ్యాట్‌ ఖాతాల్లో ఎప్పటికప్పుడు కొత్త రికార్డులు నమోదు చేస్తోంది. మొత్తం యాక్టివ్‌ ఖాతాల సంఖ్య (కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్నవి) 6 కోట్ల మార్క్‌ను దాటింది. 1999లో కార్యకలాపాలు ప్రారంభించిన సీడీఎస్‌ఎల్‌ దేశంలోనే అతిపెద్ద డిపాజిటరీగా వృద్ధి చెందడం గమనార్హం. తొలుత ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ డీమ్యాట్‌ ఖాతాల్లో ముందుండగా, తన సేవలతో సీడీఎస్‌ఎల్‌ మరింత వేగంగా మార్కెట్లో చొచ్చుకుపోయి, 

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: మదుపరుల డీ–మ్యాట్‌ ఖాతాల్లోని షేర్లను వారి అనుమతి లేకుండా ట్రేడింగ్‌ చేసి, ఆ మొత్తాలు కాజేసినట్లు ఆరోపణలు ఎదుర్కొంటున్న అనుగ్రహ్‌ స్టాండ్‌ అండ్‌ బ్రోకింగ్‌ ప్రైవేట్‌ లిమిటెడ్‌ సంస్థపై హైదరాబాద్‌ సెంట్రల్‌ క్రైమ్‌ స్టేషన్‌ (సీసీఎస్‌) అధికారులు నమోదు చేసిన కేసులో కీలకాంశాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ సంస్థ అక్రమాల విషయం తెలిసినప్పటికీ ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోకుండా పరోక్షంగా సహకరించారని ఆరోపిస్తూ నేషనల్‌ స్టాక్‌ ఎక్స్‌ఛేంజ్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా లిమిటెడ్‌కు (ఎన్‌ఎస్‌ఈ) చెందిన కీలక వ్యక్తులనూ నిందితులుగా చేర్చారు. దాని మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్, చీఫ్‌ ఎగ్జిక్యూటివ్‌ ఆఫీసర్‌ విక్రమ్‌ లిమయేతో పాటు చీఫ్‌ రెగ్యులేటరీ ఆఫీసర్‌ ప్రియ సుబ్బరామన్‌ ఈ జాబితాలో ఉన్నారు. ముంబై కేంద్రంగా కార్యకలాపాలు సాగించిన అనుగ్రహ్‌ సంస్థ నేషనల్‌ స్టాక్‌ ఎక్స్‌ఛేంజ్‌తో (ఎన్‌ఎస్‌ఈ) పాటు ది సెక్యూరిటీస్‌ అండ్‌ ఎక్స్‌ఛేంజ్‌ బోర్డ్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (సెబీ) వద్ద రిజిస్టరై ఉంది. ఏళ్లుగా అనేక మంది మదుపర్ల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలను ఈ సంస్థ పర్యవేక్షించింది. ఆయా ఖాతాల్లో క్లైంట్‌కు సంబంధించిన షేర్లతో పాటు కొంత నగదు కూడా ఉండేది. ప్రతి మదుపరుడు తన షేర్లను బ్యాంకులు, ఫైనాన్స్‌ సంస్థలకు తాకట్టు పెట్టడం ద్వారా వాటి విలువలో 80 శాతం వరకు రుణం తీసుకునే అవకాశం ఉంటుంది. దీన్ని వినియోగించుకుంటూ అనేక మంది మదుపరులు రుణాలు తీసుకుని ఆ మొత్తాన్ని మరిన్ని షేర్లు ఖరీదు చేయడానికి వినియోగిస్తుంటారు. దీనిని తనకు అనువుగా మార్చుకున్న అనుగ్రహ్‌ డైరెక్టర్‌ పరేష్‌ ముల్జీ కరియా మదుపరుల అనుమతి లేకుండా వారి డీమ్యాట్‌ ఖాతాల్లోని షేర్లను తన సంస్థ ఖాతాల్లోకి మార్చుకున్నాడు. ఇలా దాదాపు రూ.1000 కోట్ల మేర మదుపరుల సొమ్ము కాజేశాడు. ఈ పంథాలో నగరంలోని చిక్కడపల్లికి చెందిన కంపెనీ సెక్రటరీ టి.రవిప్రకాష్‌ రూ.1,87,47,493 నష్టపోయారు. ఈయన ఫిర్యాదు మేరకు సీసీఎస్‌ పోలీసులు బుధవారం అనుగ్రహ్‌పై కేసు నమోదు చేశారు. అనుగ్రహ్‌ సంస్థ వద్ద ఉండాల్సిన మదుపరుల షేర్లతో భారీ తగ్గుదల ఉన్నట్లు ఎన్‌ఎస్‌సీతో పాటు సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌కు (సీడీఎస్‌ఎల్‌) ముందే తెలుసని రవి ప్రకాష్‌ ఆరోపించారు. సెబీ ఆధీనంలో పని చేసే సీడీఎస్‌ఎల్‌తో పాటు ఎన్‌ఎస్‌ఈ సైతం ఈ విషయాన్ని పట్టించుకోకుండా అనుగ్రహ్‌కు పరోక్షంగా సహకరించినట్లు ఆరోపించారు. ఇదే విషయాన్ని సెబీ గతేడాది మార్చిలో ఇచ్చిన ఆదేశాల్లో పేర్కొందని పోలీసుల దృష్టికి తీసుకెళ్లారు. 2017–18 నాటికే అనుగ్రహ్‌ వద్ద ఉండాల్సిన మదుపరుల షేర్లకు సంబంధించి రూ.112 కోట్లు గోల్‌మాల్‌ అయ్యాయని తెలిసినప్పటికీ ఎన్‌ఎస్‌ఈ, సీడీఎస్‌ఎల్‌ 2020 వరకు ఎలాంటి చర్యలు తీసుకోలేదని సెబీ స్పష్టం చేసినట్లు రవి ప్రకాష్‌ తన ఫిర్యాదులో పేర్కొన్నారు. ఈ వ్యవహారంలో ఎడిల్‌వైజ్‌ కస్టోడియన్‌ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌కు పాత్ర ఉందని ఆరోపించారు. ఈయన ఫిర్యాదు మేరకు సీసీఎస్‌ పోలీసులు అనుగ్రహ్‌పై నమోదు చేసిన కేసులో ఆ సంస్థతో పాటు దాని యజమాని పరేష్, దీంతో సంబంధం కలిగి ఉన్న తేజిమండి.కామ్‌ వెబ్‌సైట్‌ యజమాని అనిల్‌ గాంధీ, ఎన్‌ఎస్‌ఈ, దీని సీఈఓ, ఎండీగా ఉన్న విక్రమ్‌ లిమయే, చీఫ్‌ రెగ్యులేటరీ ఆఫీసర్‌ ప్రియ సుబ్బరామన్, ఎడిల్‌వైజ్‌ కస్టోడియన్‌ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్, సీడీఎస్‌ఎల్‌లను నిందితులుగా చేర్చారు. దీనికి సంబంధించిన ఓ ఉన్నతాధికారి ‘సాక్షి’తో మాట్లాడుతూ... ‘రవి ప్రకాష్‌ ఇచ్చిన ఫిర్యాదులోని అంశాల ఆధారంగా ఈ కేసు నమోదు చేశాం. దాని ప్రకారమే నిందితుల జాబితా రూపొందించాం. దర్యాప్తులో వెలుగులోకి వచ్చే వివరాలను బట్టి తదుపరి చర్యలు ఉంటాయి’ అని పేర్కొన్నారు.  

ఆదాయపుపన్ను రిటర్నుల దాఖలు గడువు డిసెంబర్‌ 31 తో ముగిసింది. జూలైతోనే ముగిసిన గడువును.. కరోనా అనిశ్చిత పరిస్థితుల నేపథ్యంలో కేంద్ర ప్రభుత్వం డిసెంబర్‌ చివరి వరకు పొడిగించింది. దీంతో చాలా మంది డిసెంబర్‌లో రిటర్నులు దాఖలు చేశారు. రిటర్నులు దాఖలుతో బాధ్యత ముగిసిందని అనుకోవద్దు. ఆ తర్వాత తమ వైపు నుంచి దృష్టి పెట్టాల్సిన అంశాలు కొన్ని ఉన్నాయి. చివరి నిమిషంలో వేయడం వల్ల అందులో తప్పులు దొర్లి ఉంటే వెంటనే రివైజ్డ్‌ రిటర్నులు వేసుకోవాలి. ఈ వెరిఫై చేస్తేనే వేసిన రిటర్నులు చెల్లుబాటు అవుతాయి. ఇలాంటి ముఖ్యమైన అంశాల గురించి వివరించే కథనమే ఇది..   ఈ ఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌పై ఐటీఆర్‌ దాఖలు చేయడం ప్రాథమికంగా చేయాల్సిన పని. తర్వాత ఆ రిటర్నులను ధ్రువీకరించాల్సి ఉంటుంది. ఎందుకంటే అవి మీరే దాఖలు చేశారనడానికి నిదర్శనం ఏమిటి? అందుకనే ధ్రువీకరణ ప్రక్రియ. దాంతో ఆ రిటర్నుల్లో పేర్కొన్న సమాచారానికి మీరు బాధ్యత వహిస్తున్నట్టు అవుతుంది. గతేడాది కొత్త ఈ ఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌ తీసుకురావడం తెలిసిందే. ఎన్నో సాంకేతిక సమస్యలు వెక్కిరించడంతో పన్ను చెల్లింపుదారులు ఇబ్బందులు ఎదుర్కోవాల్సి వచ్చింది. డిసెంబర్‌ చివరి వారంలో హడావుడిగా రిటర్నులు వేసిన వారు కూడా ఉన్నారు. కనుక ఒకసారి రిటర్నులు ధ్రువీకరించినదీ, లేనిదీ చూసుకోవాలి. వెరిఫికేషన్‌ చేయని రిటర్నులు చెల్లవు. రిటర్నులు సమర్పించిన తేదీ నుంచి 120 రోజుల్లోపు ధ్రువీకరించేందుకు సమయం ఉంటుంది. అక్‌నాలెడ్జ్‌మెంట్‌ పత్రం లేదా ఫామ్‌–5 పత్రంపై (ఆదాయపన్ను శాఖ నుంచి డౌన్‌లోడ్‌ చేసుకుని) సంతకం చేసి ఆ కాపీని పోస్ట్‌ ద్వారా ఆదాయపన్ను శాఖ, బెంగళూరు కార్యాలయానికి పంపించాలి. కొరియర్‌ ద్వారా పంపకూడదు. భౌతికంగా చేసే ధ్రువీకరణ ఇది...   ఇలా కాకుండా ఆన్‌లైన్లో ఈ వెరిఫై చేసుకోవచ్చు. నెట్‌ బ్యాంకింగ్‌ నుంచి లేదంటే ఆధార్‌ ఓటీపీ ద్వారా, బ్యాంకు లేదా డీమ్యాట్‌ ఖాతా నంబర్‌ సాయంతోనూ వెరిఫై చేసుకునేందుకు అవకాశం ఉంటుంది. వీటిల్లో మీకు నచ్చిన ఆప్షన్‌ ఎంపిక చేసుకోవాలి. అప్పుడు యూజర్‌ మొబైల్‌కు వన్‌టైమ్‌ పాస్‌వర్డ్‌ వస్తుంది. ఈ కోడ్‌ లేదా ఓటీపిని ఈఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌పై ఎంటర్‌ చేసి, సబ్మిట్‌ కొట్టడంతో ఈ వెరిఫికేషన్‌ పూర్తవుతుంది. వెరిఫై చేసినట్టు సమాచారం కూడా వస్తుంది. ఎస్‌బీఐ, యాక్సిస్‌ బ్యాంకు, ఐసీఐసీఐ బ్యాంకు ఏటీఎంలను ఉపయోగించుకుని ఓటీపీ జనరేట్‌ చేసుకోవడం ద్వారా ఈవెరిఫై చేయవచ్చు. సదరు బ్యాంకులో ఖాతా ఉండి, ఖాతాకు పాన్‌ నంబర్‌ అనుసంధానించి ఉంటే సరిపోతుంది. సెక్షన్‌ 44ఏబీ కింద ఖాతాలను ఆడిట్‌ చేయాల్సి అవసరం ఉన్న వారు తప్పనిసరిగా రిటర్నులు దాఖలు చేసిన వెంటనే.. తమ డిజిటల్‌ సిగ్నేచర్‌ను ఉపయోగించి ధ్రువీకరించాల్సి ఉంటుంది. పన్ను రిటర్నులు వేసిన 120 రోజులకీ వెరిఫై చేయకపోతే ముందు ఈఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌లో లాగిన్‌ అయ్యి సరైన కారణాన్ని తెలియజేస్తూ జరిగిన ఆలస్యానికి క్షమాపణ తెలియజేయాలి. మీ అభ్యర్థనను ఆదాయపన్ను శాఖ మన్నిస్తే.. అప్పుడు రిటర్నులు ఈ వెరిఫై చేసుకునేందుకు అవకాశం తిరిగి లభిస్తుంది. లేదంటే  మీ రిటర్నులను దాఖలు చేయనట్టుగా ఐటీ శాఖ భావిస్తుంది. అప్పుడు సకాలంలో రిటర్నులు వేయనందుకు చట్టప్రకారం అన్ని చర్యలకు బాధ్యత వహించాలి. ఆలస్యపు ఫీజు, చెల్లించాల్సిన పన్ను ఉంటే ఆ మొ త్తంపై నిర్ణీత గడువు తేదీ నుంచి వడ్డీ చెల్లించాలి.   రిటర్నుల్లో తప్పులను గుర్తిస్తే..? ఐటీఆర్‌ దాఖలు చేశారు. ధ్రువీకరించడం కూడా ముగిసింది. కానీ ఆదాయం, మినహాయింపులను పేర్కొనడం మర్చిపోయారనుకోండి. అప్పుడు సవరించిన రిటర్నులు దాఖలు చేసుకునేందుకు అవకాశం ఉంది. అది కూడా రిటర్నులను ఆదాయపన్ను శాఖ ప్రాసెస్‌ చేయక ముందే చేసుకోవాలి. ఇందుకు ప్రత్యేకంగా వేరొక ఫామ్‌ ఉండదు. ఈ ఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌పై ఒరిజినల్, రివైజ్డ్‌ అనే ఆప్షన్లు ఉంటాయి. ‘రివైజ్డ్‌ రిటర్న్‌’ ఆప్షన్‌ ఎంపిక చేసుకుని, ముందు దాఖలు చేసిన మాదిరే మొదటి నుంచి ప్రక్రియ అనుసరించాలి. ఒరిజినల్‌ ఐటీఆర్‌ ఈ ఫైలింగ్‌ దాఖలు చేసిన తేదీ, అక్‌నాలెడ్జ్‌మెంట్‌ నంబర్‌ను ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది. సంబంధిత అసెస్‌మెంట్‌ సంవత్సరం ముగియడానికి మూడు నెలల ముందుగానే రివైజ్డ్‌ రిటర్నుల ప్రక్రియ పూర్తి చేసుకోవాలి. 2020–21 సంవత్సరానికి 2021–22 అసెస్‌మెంట్‌ సంవత్సరం అవుతుంది. కనుక  2021 డిసెంబర్‌ 31ని గడువుగా అర్థం చేసుకోవాలి. ఆలోపే ఐటీఆర్‌ అసెస్‌మెంట్‌ను ఆదాయపన్ను శాఖ పూర్తి చేస్తే గడువు ముగిసినట్టుగా అర్థం చేసుకోవాలి. ఈ రెండింటిలో ఏది ముందు అయితే అదే అమలవుతుంది.   2021–22 అసెస్‌మెంట్‌ సంవత్సరానికి సవరించిన రిటర్నుల దాఖలు గడువును ఆదాయపన్ను శాఖ 2022 మార్చి 31 వరకు పొడిగించిన విషయాన్ని గుర్తు పెట్టుకోవాలి. ఈ గడువులతో సంబంధం లేకుండా.. మీరు దాఖలు చేసిన రిటర్నులను ఐటీ శాఖ ప్రాసెస్‌ చేసి సెక్షన్‌ 143(1) కింద ఇంటిమేషన్‌ మెయిల్‌ పంపినట్టయితే గడువు ముగిసిపోయినట్టుగానే పరిగణించాలి. దాంతో రిటర్నులను సవరించుకోలేరు. సాధారణంగా రిటర్నులు దాఖలు చేసి, వెరిఫై చేసిన తర్వాత.. 10–30 రోజుల్లోపే ఆదాయపుపన్ను శాఖ ప్రాసెస్‌ చేసేస్తుంది. అందుకని రిటర్నులు దాఖలు చేసిన వారు ఆ తర్వాత వారం వ్యవధిలోపే మరొక్క సారి అన్నింటినీ క్షుణంగా సరిచూసుకోవడం మంచిది. రివైజ్డ్‌ రిటర్నులు వేసుకునేందుకు, ఆలస్యంగా రిటర్నులు దాఖలు చేసుకునేందుకు సాధారణంగా డిసెంబర్‌ 31 గడువుగా ఉంటుంది. కనుక ఆలస్యంగా రిటర్నులు వేసే వారికి రివైజ్‌ చేసుకునేందుకు తగినంత వ్యవధి ఉండకపోవచ్చు. ఆదాయపన్ను శాఖ ప్రాసెస్‌ చేయక ముందు ఎన్ని సార్లు అయినా రివైజ్డ్‌ రిటర్నులు ఫైల్‌ చేసుకోవచ్చు. తాజాగా దాఖలు చేసిన ఐటీఆర్‌ను ఐటీ శాఖ పరిగణనలోకి తీసుకుంటుంది. అవకాశం ఉంది కదా అని చాలా సార్లు రివైజ్డ్‌ రిటర్నులు వేశారనుకోండి.. అప్పుడు ఆదాయపన్ను శాఖ సందేహంతో మీ ఐటీఆర్‌ను స్క్రూటినీ చేయవచ్చు.   రిఫండ్‌ సంగతిదీ.. ఆదాయపుపన్ను రిటర్నులను దాఖలు తర్వాత, ఐటీ శాఖ వాటిని ప్రాసెస్‌ చేసి 143 (1) ఇంటిమేషన్‌ ఇవ్వడం పూర్తయి, అందులో ఏ తప్పులూ లేకపోతే రిటర్నుల ప్రక్రియ సంపూర్ణంగా ముగిసినట్టే. చివరిగా ఒకవేళ చెల్లించాల్సిన దానికంటే ఎక్కువ పన్ను చెల్లించి ఉంటే రిఫండ్‌కు అర్హత ఉంటుంది. రిఫండ్‌ స్టేటస్‌ ఏంటన్నది ఐటీ శాఖ ఈ ఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌లో లాగిన్‌ అయిన తర్వాత డాష్‌ బోర్డుపై కనిపిస్తుంది. అదనంగా ఎన్‌ఎస్‌డీఎల్‌ పోర్టల్‌లోనూ చెక్‌ చేసుకోవచ్చు. https://tin.tin. nsdl.com/oltas/refund-status.html. ఈ లింక్‌ను ఓపెన్‌ చేసి పాన్‌ వివరాలు ఇవ్వడం ద్వారా తెలుసుకోవచ్చు. ఫేస్‌లెస్‌ ప్రాసెసింగ్‌ వచ్చిన తర్వాత రిఫండ్‌లు పన్ను చెల్లింపుదారుల బ్యాంకు ఖాతాల్లోకి జమ అవుతున్నాయి. 143(1) ఇంటిమేషన్‌ వచ్చిన 15 రోజుల్లోపే రిఫండ్‌ కూడా వచ్చేస్తుంది. పలు కారణాల వల్ల ఆలస్యం అయితే, బ్యాంకు ఖాతా వివరాలు (అకౌంట్‌ నంబర్‌/ఐఎఫ్‌ఎస్‌ నంబర్‌ తదితర) సరిగా లేకపోవడం వల్ల పెండింగ్‌లో ఉంటే అప్పుడు నూతన ఈఫైలింగ్‌ పోర్టల్‌కు వెళ్లి సర్వీస్‌ రిక్వెస్ట్‌ ఆప్షన్‌ ద్వారా వివరాలను సరిచేసుకోవచ్చు. రిఫండ్‌లు ఆలస్యమైనా ఆందోళన చెందక్కర్లేదు. నిర్ణీత గడువు దాటిన తర్వాత నుంచి ఆ మొత్తంపై ప్రతీ నెలా 0.5 శాతం మేర వడ్డీని ఐటీ శాఖ చెల్లిస్తుంది. ఇలా అందుకునే వడ్డీ ఆదాయం పన్ను పరిధిలోకి వస్తుందని మర్చిపోవద్దు. ఈ మొత్తాన్ని సంబంధిత ఆర్థిక సంవత్సరం ఆదాయం కింద రిటర్నుల్లో పేర్కొనాల్సి ఉంటుంది.    పన్ను కోసం డిమాండ్‌ నోటీసు వస్తే? పన్ను రిటర్నుల్లో తప్పులు, పొరపాట్లు చేయవచ్చు. ఆదాయపన్ను శాఖ రిటర్నులను ప్రాసెస్‌ చేసే సమయంలో అందులోని సమాచారం మధ్య అంతరాలు, పోలికల్లేమిని గుర్తిస్తుంది. ఆ వివరాలను 143(1) ఇంటిమేషన్‌ నోటీసులో పేర్కొంటుంది. పన్ను చెల్లించాల్సి ఉంటే ఆ మొత్తాన్ని చెల్లించాలని డిమాండ్‌ చేస్తుంది. ఐటీ శాఖ పేర్కొన్న సమాచారంతో మీరు ఏకీభవిస్తే ఆ మేరకు పన్ను చెల్లించేస్తే సరిపోతుంది. అలా కాకుండా మీరు ఏదైనా మినహాయింపును పేర్కొనడం మర్చిపోయిన కారణంగా ఆ అంతరం తలెత్తి ఉంటే? అప్పుడు రెక్టిఫికేషన్‌ రిక్వెస్ట్‌ దాఖలు చేయాలి. ఆదాయపన్ను శాఖ లెక్కలతో ఏకీభవించడం లేదని లేదా రిటర్నుల్లో పొరపాటు చేశానంటూ అందులో పేర్కొనాలి. పన్ను అధికారులు ఆరు నెలల్లోగా స్పందిస్తారు. నాలుగు రకాల రెక్టిఫికేషన్‌ రిక్వెస్ట్‌లు ఉన్నాయి. రిటర్నుల్లో సరిపోలని సమాచారం అసలు ఏంటన్న దాని ఆధారంగా వీటిల్లో ఒకటి ఎంపిక చేసుకోవాల్సి ఉంటుంది. 

ముంబై: డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు 2019 మార్చి నుంచి 2021 నాటికి రెట్టింపైనట్టు సెబీ చైర్మన్‌ అజయ్‌త్యాగి చెప్పారు. 2019 మార్చి నాటికి 3.6 కోట్లుగా ఉన్న ఖాతాలు 2021 నవంబర్‌ నాటికి 7.7 కోట్లకు పెరిగినట్టు తెలిపారు. నిఫ్టీ ఇండెక్స్‌ ప్రారంభించి 25 సంవత్సరాలైన సందర్భంగా ఎన్‌ఎస్‌ఈ ఏర్పాటు చేసిన కార్యక్రమంలో త్యాగి మాట్లాడారు. ‘‘అంతర్జాతీయంగా ఉన్న ధోరణుల మాదిరే భారత్‌లోనూ వ్యక్తిగత ఇన్వెస్టర్లు క్యాపిటల్‌ మార్కెట్లలోకి రావడం గణనీయంగా పెరిగింది. 2019–20లో సగటున ప్రతీ నెలా 4 లక్షల చొప్పున డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు తెరుచుకున్నాయి. 2021లో ఇది ప్రతీ నెలా 20 లక్షలకు పెరిగింది. 2021 నవంబర్‌లో ఇది 29 లక్షలకు చేరుకుంది’’అని వివరించారు. చక్కగా రూపొందించిన ఇండెక్స్‌ మార్కెట్‌ పనితీరును అంచనా వేయడంతోపాటు, పెట్టుబడులకు పోర్ట్‌ఫోలి యో మాదిరిగా పనిచేస్తుందన్నారు.

2021 ఎండ్‌ కాబోతుంది. కొత్త ఏడాది 2022 మరో నాలుగు రోజుల్లో రానుంది. పలు ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు, ద్రువీకరణలకు, ఆధార్‌ లింక్‌కు, పలు ఖాతాల కేవైసీ అప్‌డేట్‌కు డిసెంబర్‌ 31తో డెడ్‌లైన్‌ ముగియనుంది. వీటిని పూర్తి చేయకపోతే ఆయా సంస్థలు అందించే ఫలాలు నష్టపోయే అవకాశం ఉంది.  ► జీవన ద్రువీకరణ: పెన్ష‌న‌ర్లు జీవ‌న ధ్రువీకరణ (లైఫ్ స‌ర్టిఫికెట్‌)ను స‌మ‌ర్పించాల్సిన గ‌డువు డిసెంబర్‌ 31తో ముగియనుంది. ప్రతి ఏడాది  నవంబర్‌ 30లోపు ప్ర‌భుత్వ ఫించ‌నుదారులు వారి జీవ‌న ప్రమాణ పత్రాన్ని సమర్పించాల్సి ఉండేది. అప్పుడే పెన్షన్‌దారులు  ఎలాంటి అవాంత‌రాలూ లేకుండా పెన్ష‌న్ పొందవచ్చును. బ్యాంకు, పోస్టాఫీసు, డోర్ స్టెప్, ఫేస్‌ రికగ్నైజేషన్‌ విధానంలో ఆన్‌లైన్‌ ద్వారా గానీ లైఫ్ స‌ర్టిఫికెట్‌ను స‌మ‌ర్పించవచ్చును. ► ఆధార్, పీఎఫ్ లింక్‌: ఈపీఫ్ ఖాతాకు, ఆధార్‌ను అనుసంధానించడాన్ని ఎంప్లాయీస్‌ ప్రావిడెండ్ ఫండ్ ఆర్గ‌నైజేష‌న్‌ (ఈపీఎఫ్ఓ) త‌ప్ప‌నిస‌రి చేసింది. ఆధార్‌ అనుసంధానం కోసం డిసెంబ‌రు 31, 2021 వ‌ర‌కు గ‌డువు ఇచ్చింది. ఆధార్‌తో అనుసంధానించ‌ని ఖాతాల‌కు ఈసీఆర్ దాఖ‌లు చేయ‌లేరు. దీంతో ఆయా సంస్థలు అందించే కాంట్రీబ్యూష‌న్ నిలిచిపోతుంది.  ► ఈపీఎఎఫ్‌ఓ ఈ-నామినేష‌న్ దాఖ‌లు: ఈపీఎఫ్‌వో చందాదారులు డిసెంబ‌రు 31లోపు ‘ఈ-నామినేష‌న్’ ప్ర‌క్రియ‌ను పూర్తిచేయాలి. ఎంప్లాయీస్ డిపాజిట్‌ లింక్డ్‌ ఇన్సూరెన్స్ స్కీమ్ కింద ప్ర‌స్తుతం ఈపీఎఫ్‌ స‌భ్యుల‌ కుటుంబాల‌కు గ‌రిష్ఠంగా రూ.7 ల‌క్ష‌ల బీమా హామీ ల‌భిస్తోంది. ఈపీఎఫ్‌ సభ్యుడు ఉద్యోగంలో ఉండగా మృతిచెందినట్లైతే, కుటుంబ స‌భ్యుల‌కు ఈ ప‌థ‌కం కింద బీమా ప్ర‌యోజ‌నం అందుతుంది.  ఈపీఎఫ్ ఖాతాకు నామినీ జత చేయండి ఇలా..  ‎‎ఈపీఎఫ్ఓ పోర్టల్ అధికారిక లింక్‌పై క్లిక్ చేయండి. ‎‎యుఏఎన్, పాస్ వర్డ్'తో లాగిన్ అవ్వండి.‎ మీరు ఇంకా ఈ-నామినేషన్ చేయకపోతే మీకు పాప్ అప్ వస్తుంది. ఇప్పుడు దాని మీద క్లిక్ చేయండి. అలా కాకపోతే మేనేజ్ ఆప్షన్ మీద క్లిక్ చేసి ‎ఈ-నామినేషన్ ఎంచుకోండి.‎ తర్వాత 'ఫ్యామిలీ డిక్లరేషన్' అప్ డేట్ చేయడం కొరకు అవును క్లిక్ చేయండి.‎ ఇప్పుడు ఒకరికన్న ఎక్కువ మంది కుటుంబ సభ్యుల ఆధార్, పేరు, పుట్టిన తేదీ, లింగం, ఫోటో, చిరునామా, బ్యాంక్ ఖాతా వివరాలు సమర్పించవచ్చు.   వాటా మొత్తాన్ని నమోదు చేయడానికి 'నామినేషన్ వివరాలు' పై క్లిక్ చేయండి. ఆ తర్వాత 'సేవ్ ఈపీఎఫ్ నామినేషన్' మీద క్లిక్ చేయండి.‎ ఓటీపీ జెనెరేట్ చేయడం కొరకు 'ఈ సైన్' మీద క్లిక్ చేయండి. ఆధార్‌తో లింక్ చేయబడ్డ మొబైల్ నెంబరుకు వచ్చిన 'ఓటీపీ'ని సబ్మిట్ చేయండి.‎ ఇప్పుడు ఈ-నామినేషన్ ఈపీఎఫ్ఓలో రిజిస్టర్ అవుతుంది. ► ఐటీఆర్ ఫైలింగ్‌: 2020-21 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను ఇన్‌కమ్‌ టాక్స్‌ రిటర్న్‌ (ఐటీఆర్‌) దాఖ‌లు చేసేందుకు గ‌డువు డిసెంబ‌రు 31తో ముగియనుంది. కోవిడ్‌-19, ఆదాయ‌పు పోర్టల్‌లో వ‌చ్చిన కొన్ని సాంకేతిక సమస్యల కారణంగా ఐటీఆర్‌ దాఖ‌లు గ‌డువును కేంద్రం  పొడిగించింది. ఈ గ‌డువు ముగిసేలోపు ఐటీఆర్‌ దాఖ‌లు చేయకపోతే..టాక్స్‌ చెల్లింపుదారులుపై  రూ.5 వేలు పెనాల్టీ కట్టాల్సి వస్తోంది.  ► డీమ్యాట్, ట్రేడింగ్ ఖాతాల‌ కేవైసీ: స్టాక్‌చేంజ్‌లో ట్రేడింగ్‌ చేసే వారు తమ డీమ్యాట్‌ ఖాతాల కెవైసీ పూర్తి చేయాలని సెక్యురిటీస్ అండ్ ఎక్స్‌ఛేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా (సెబీ) సూచించింది. కేవైసీ పూర్తి చేసేందుకు  డిసెంబ‌రు 31 వ‌ర‌కు గ‌డువు పొడిగించింది. చదవండి: అలర్ట్‌: జనవరిలో నెలలో బ్యాంక్‌ హాలిడేస్‌..! ఎన్ని రోజులంటే..!

గతేడాది(2020–21) సగటున ప్రతి నెలా 12 లక్షల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు కొత్తగా ఓపెన్‌ అయ్యాయి. 2019–20లో ఈ సంఖ్య 4 లక్షలు మాత్రమేకాగా.. ఈ ఏడాది(2021–22)లో ఇప్పటివరకూ 26 లక్షలు చొప్పున జత కలుస్తున్నాయి.  అంతేకాకుండా 2020–21కల్లా నగదు విభాగం రోజువారీ టర్నోవర్‌లో రిటైలర్ల వాటా 39 శాతం నుంచి 45 శాతానికి ఎగసింది. లిస్టెడ్‌ కంపెనీలలో రిటైల్‌ ఇన్వెస్టర్ల వాటా సైతం 9.3 శాతానికి బలపడింది.  ఇది అత్యంత ప్రోత్సాహకర విషయమే అయినప్పటికీ క్యాపిటల్‌ మార్కెట్లలో వ్యక్తిగత పెట్టుబడులు మరింత పెరగవలసి ఉన్నట్లు త్యాగి సూచించారు. గ్లోబల్‌ గణాంకాల సంస్థ స్టాటిస్టా వివరాల ప్రకారం యూఎస్‌లో సుమారు 55 శాతం పెద్దలు తమ పెట్టుబడులను స్టాక్‌ మార్కెట్లకు మళ్లిస్తుంటారు.

సాక్షి, హైదరాబాద్‌: కార్వీ స్టాక్‌ బ్రోకింగ్‌ ప్రైవేట్‌ లిమిటెడ్‌ (కేఎస్‌బీఎల్‌) సంస్థలో డీమ్యాట్‌ ఖాతాలు కలిగిన మదుపరుల షేర్లు భారీ సంఖ్యలో గల్లంతయ్యాయి. దీంతోపాటు డీమ్యాట్‌ ఖాతాలకు లింకై ఉన్న బ్యాంకు ఖాతాల్లోని నగదు కూడా మాయమైంది. కేఎస్‌బీఎల్‌ చైర్మన్, మేనేజింగ్‌ డైరెక్టర్‌ సి.పార్థసారథిని హైదరాబాద్‌ సెంట్రల్‌ క్రైం స్టేషన్‌ (సీసీఎస్‌) పోలీసులు గత గురువారం అరెస్టు చేసిన విషయం తెలుసుకున్న బాధితులు అనేక మంది అధికారులను సంప్రదిస్తున్నారు. సోమవారం నాటికి 25 మంది వచ్చారని సమాచారం. నిబంధనల ప్రకారం ఈ ఠాణా అధికారులు రూ.75 లక్షల కంటే ఎక్కువ మొత్తంతో ముడిపడిన ఆర్థిక నేరాల కేసుల్నే నమోదు చేయాలి. అందుకే స్థానిక పోలీస్‌ స్టేషన్లలో ఫిర్యాదు చేయాలని సూచించినట్లు ఓ అధికారి తెలిపారు. రెండు బ్యాంకులకు రూ.484 కోట్లు ఎగవేసిన ఆరోపణలపై సీసీఎస్‌లో వేర్వేరుగా మూడు కేసులు నమోదయ్యాయి. రూ.137 కోట్లకు సంబంధించి ఇండస్‌ ఇండ్‌ బ్యాంకు ఇచ్చిన ఫిర్యాదు మేరకు నమోదైన కేసులో పార్థసారథిని అరెస్టు చేసిన విషయంతెలిసిందే. తదుపరి విచారణ నిమిత్తం ఆయనను తమ కస్టడీకి అప్పగించాల్సిందిగా కోరుతూ సీసీఎస్‌ పోలీసులు దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌పై సోమవారం వాదనలు ముగిశాయి. దీనిపై న్యాయస్థానం మంగళవారం నిర్ణయం ప్రకటించే అవకాశం ఉంది. సంస్థలోకి మళ్లించుకుని రుణాలు..  కేఎస్‌బీఎల్‌ సంస్థ ఏళ్లుగా అనేక మంది మదుపర్ల డీమ్యాట్‌ ఖాతాలను పర్యవేక్షించింది. ఆయా ఖాతాల్లో వినియోగదారులకు సంబంధించిన షేర్లతో పాటు దానికి లింకైన బ్యాంకు ఖాతాల్లో నగదు కూడా ఉండేది. ప్రతి మదుపరుడు తన షేర్లను బ్యాంకులు, ఫైనాన్స్‌ సంస్థలకు తాకట్టు పెట్టడం ద్వారా వాటి విలువలో 80 శాతం వరకు రుణం తీసుకునే అవకాశం ఉంటుంది. దీన్ని అనువుగా మార్చుకున్న పార్థసారథి మదుపరుల అనుమతి లేకుండా వారి డీమ్యాట్‌ ఖాతాల్లోని షేర్లను తన సంస్థ ఖాతాల్లోకి మార్చుకున్నారు. ఆపై బ్యాంకులు, ఫైనాన్స్‌ సంస్థలను సంప్రదించి రుణాలు తీసుకున్నారు. మరికొందరి షేర్లను విక్రయించడంతో పాటు వారి బ్యాంకు ఖాతాల్లోని నగదునూ స్వాహా చేశాడు. ఇలా కేఎస్‌బీఎల్, కార్వీ కమోడిటీస్‌ ప్రైవేట్‌ లిమిటెడ్‌ సంస్థలు దాదాపు 2 లక్షల మంది మదుపరుల ఖాతాల్లోని షేర్లు, నగదు మళ్లించినట్లు పోలీసులు అనుమానిస్తున్నారు. బ్యాంకు ఫిర్యాదుతో నమోదైన కేసుల్ని దర్యాప్తు చేస్తున్నామని, అంగీకరించిన మదుపరులను ఈ కేసుల్లో సాక్షులుగా చేరుస్తామని సీసీఎస్‌కు చెందిన ఓ ఉన్నతాధికారి వ్యాఖ్యానించారు.   

జులై 31 లోగా తమ KYC డిటెయిల్స్‌ పూర్తి చేయని డీమ్యాట్‌, ట్రేడింగ్‌ అకౌంట్లు నిలిపేస్తామంటూ సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌, నేషనల్‌ సెక్యూరిటీస్‌ డిపాజిటరీ లిమిటెడ్‌లు సర్క్యులర్‌ జారీ చేశాయి. ఈ ఖాతాలు నిలిపేయకుండా ఉండాలంటే వెంటనే కేవైసీలో అవసరమైన వివరాలు నమోదు చేయాల్సి ఉంటుంది. కేవైసీకి సంబంధించి పేరు,అడ్రస్‌, పాన్‌కార్డు వివరాలు, ఉపయోగంలో ఉన్న ఫోను నంబరు, ఈ మెయిల్‌ వివరాలను తెలియజేయాల్సి ఉంటుంది. ఆధార్‌ కార్డులో లింకైన పాన్‌కార్డునే కేవైసీ గుర్తిస్తుంది. కాబట్టి పాన్‌కార్డును ముందుగా ఆధార్‌లో లింక్‌ చేయాల్సి ఉంటుంది. ఆధార్‌తో లింకైన మొబైల్‌ నంబర్‌ వివరాలు ఇవ్వడం ఉత్తమం. వ్యక్తిగత వివరాలతో పాటు వార్షిక సంపాదన అంశాలను కేవైసీలో పొందు పరచాల్సి ఉంటుంది. వ్యక్తిగత ఆదాయానికి సంబంధించి ఐదు కేటగిరీలు, వ్యక్తిగతేతర ఆదాయానికి సంబంధించి నాలుగు కేటగిరీలు ఉన్నాయి. వీటిని అనుసరించి  డీమ్యాట్‌, ట్రేడింగ్‌ అకౌంట్‌ హోల్డర్లు .. తమ ఆదాయ వివరాల ఆధారంగా తగు కేటగిరీని ఎంచుకోవాల్సి ఉంటుంది.  

స్టాక్‌ మార్కెట్‌లో పెట్టుబడి పెట్టేందుకు కచ్చితంగా డీమాట్‌ ఖాతాను కలిగి ఉండాలి. స్టాక్‌ మార్కెట్‌ రెగ్యులేటర్‌ సెబీ డీమాట్‌ ఖాతాలను ఓపెన్‌ చేయడానికి కొత్త నియమాలను తీసుకువచ్చింది. అక్టోబర్‌ 1 నుంచి ఈ కొత్త నియమాలు అమల్లోకి వస్తాయి.  డీమాట్ ఖాతా కోసం సెబీ కొత్త నియమాలు సెబీ జారీ చేసిన ఉత్తర్వుల ప్రకారం, అక్టోబర్ 1 నుంచి కొత్త ట్రేడింగ్, డీమాట్ ఖాతాలను తెరిచే పెట్టుబడిదారులు నామినేషన్ ఇవ్వడానికి లేదా నామినేషన్ నుంచి వైదొలగడానికి ఎంపిక ఉంటుంది. తాజాగా సెబీ నామినేషన్ ఫారం ఫార్మట్‌ను విడుదల చేసింది. డీమాట్, ట్రేడింగ్ ఖాతా తెరిచేటప్పుడు పెట్టుబడిదారుడు నామినేషన్ చేయడానికి ఇష్టపడకపోతే ఇన్వెస్టర్‌ ఈ సమాచారాన్ని సెబీకి అందజేయాలి. మీ డీమాట్‌ ఖాతా స్తంభింపజేస్తారు..! మీ డీమాట్‌ ఖాతా స్తంభింపకుండా ఉండాలంటే ఇన్వెస్టర్‌ కచ్చితంగా 'డిక్లరేషన్ ఫారం' నింపాలి. మీకు డీమాట్ ఖాతా ఉంటే, మీరు మార్చి 31, 2022 లోపు నామినేషన్ ఫారమ్‌ను కూడా సమర్పించాలి. నామినేషన్‌ వద్దనుకుంటే అందుకు వేరే ఫారంను నింపాలి. అంతేకాకుండా, ప్రస్తుతం ఉన్న అన్ని అర్హత కలిగిన ట్రేడింగ్, డీమాట్ ఖాతాదారులు 2022 మార్చి 31 నాటికి నామినేషన్ ఎంపికను అందించాల్సి ఉంటుంది. ఇది విఫలమైతే  ఆయా ఇన్వెస్టర్ల ట్రేడింగ్, డీమాట్ ఖాతాలను సెబీ స్తంభింపజేస్తుంది. నామినేషన్‌, డిక్లరేషన్‌ ఫారాలకు సాక్షులు అవసరం లేదు. నామినీకి సంబంధించిన నియమాలు కొత్త నిబంధనల ప్రకారం, డీమాట్, ట్రేడింగ్ ఖాతాదారులు చనిపోతే వారి ఖాతా వాటాలు ఎవరికి బదిలీ చేయాలో తెలియజేయవచ్చును. ఈ నామినేషన్ డీమాట్ ఖాతా తెరిచే సమయంలో మాత్రమే జరుగుతుంది. మీరు ఎప్పుడైనా నామినీ పేరు మార్చాలనుకుంటే, మార్చవచ్చును. మీరు ఎన్‌ఆర్‌ఐను కూడా  నామినీగా చేసుకోవచ్చు. కానీ డీమాట్ ఖాతాలో గరిష్టంగా ముగ్గురు వ్యక్తులను మాత్రమే  నామినీలుగా చేయవచ్చును. ఇద్దరు కంటే ఎక్కువ నామీనీలు ఉంటే ముందుగానే వారి వాటాలను పెట్టుబడిదారుడు నిర్ణయించాల్సి ఉంటుంది.

ముంబై: స్టాక్‌ మార్కెట్‌లో జోమాటో పబ్లిక్‌ ఇష్యూ సంచలనం రేపింది. షేర్‌ మార్కెట్‌లో ట్రేడ్‌ అయిన మొదటి రోజే లక్ష కోట్ల రూపాయలను టచ్‌ చేసింది. ఒకే ఒక్క రోజులో షేరు ధర 60 శాతానికి పైగా పెరిగింది. జోమాటో తరహాలో తక్కువ కాలంలో ఎక్కువ లాభాలు అందించి మల్టీబ్యాగర్లుగా నిలిచిన కంపెనీల గురించి తెలుసుకుందాం. లక్స్‌ బనియన్లు లక్స్‌పేరు వినగానే సినీ తారలు వాడే సబ్బు అనే అడ్వర్‌టైజ్‌మెంట్‌ ఎక్కువ మందికి గుర్తుకు వస్తుంది. కానీ లక్స్‌ బ్రాండ్‌తో బనియన్లు, డ్రాయర్లు తయారు చేసే కంపెనీ కూడా ఉంది. టీవీలో ప్రకటనలు కూడా వస్తుంటాయి. ఈ ఏడాది ఇన్వెస్టర్లకు భారీ లాభాలను అందించిన కంపెనీగా లక్స్‌ నిలిచింది. గతేడాది ఈ కంపెనీ షేర్లు కొనుగోలు చేసి అట్టి పెట్టుకున్న వారు ఏడాది తిరిగేలోగా భారీ లాభాలను కళ్ల జూశారు.  ఏడాదిలోనే బాంబే స్టాక్‌ మార్కెట్‌లో 2020 జులై 23న లక్స్‌ కంపెనీ షేర్‌ ధర రూ. 1,146.35గా నమోదు అయ్యింది. ఏడాది తిరిగే సరికి 2021 జులై 24న ఈ కంపెనీ షేర్‌ ధర రూ. 4,120కి చేరుకుంది. అంటే గతేడాది రూ. 5 లక్షలు పెట్టి ఈ కంపెనీ షేర్లు కొనుగోలు చేసిన వారికి ఏడాది తిరిగే లోగా ఈ షేర్ల విలువ రూ. 17.97 లక్షలకు చేరుకుంది. ఏడాది తిరిగే సరికి ఏ తీరుగా లెక్కించినా కనీసం పది లక్షల రూపాయల లాభాలను వాటాదారులకు ఈ కంపెనీ అందించింది.  నిలకడైన పనితీరు గత కొంతకాలంగా లక్స్‌ కంపెనీ నిలకడగా ఫలితాలు సాధిస్తోంది. 2019-2020 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 30 కోట్ల నికర లాభాలు రాగా 2020-21 ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఏకంగా 91 కోట్ల ఆదాయాన్ని పొందినట్టు కంపెనీ ప్రకటించింది. కంపెనీ పనితీరు మెరుగ్గా ఉండటం మార్కెట్‌లో బుల్‌ జోరు కొనసాగడంతో లక్స్‌ కంపెనీ తన ఇన్వెస్టర్లకు లాభాలను అందివ్వగలిగింది. పెట్టుబడులపై ఆసక్తి స్టాక్‌ మార్కెట్‌పై ఇండియన్లలో ఆసక్తి పెరుగుతోంది. గతంలో పోల్చితే డిమ్యాట్‌ అకౌంట్లు తెరుస్తున్న వారి సంఖ్య పెరుగుతోంది. ఇంతకాలం నగదుపై రాబడి కోసం బ్యాంకులపై ఆధారపడిన వారు ఇప్పుడు స్టాక్‌ మార్కెట్‌ వైపు చూస్తున్నారు. 

న్యూఢిల్లీ: డీమ్యాట్‌ ఖాతాలలో గల షేర్లను విక్రయించేటప్పుడు ఇకపై రిటైల్‌ ఇన్వెస్టర్లకు కొత్త వెసులుబాటు లభించనుంది. ఇందుకు క్యాపిటల్‌ మార్కెట్ల నియంత్రణ సంస్థ సెబీ తాజాగా సర్క్యులర్‌ను జారీ చేసింది. ఈ నిబంధనలను వచ్చే నెల(ఆగస్ట్‌) 1 నుంచి అమలులోకి రానున్నాయి. దీంతో ఇకపై ఇన్వెస్టర్లు విక్రయించిన షేర్లు వారి ఖాతాలోనే బ్లాక్‌(నిలుపుదల) కానున్నాయి. సేల్‌ ప్రక్రియ పూర్తయితేనే కొనుగోలుదారు ఖాతాలోకి బదిలీ అవుతాయి. ఒకవేళ వాటాల అమ్మకం విఫలమైతే ఖాతాలో తిరిగి అందుబాటులోకి(అన్‌బ్లాక్‌) రానున్నాయి. ఇప్పటివరకూ ఎర్లీ పే ఇన్‌(ఈపీఐ) విధానం ప్రకారం క్లయింట్లు షేర్లను విక్రయిస్తే ఖాతా నుంచి బదిలీ అవుతున్నాయి. అమ్మకం లావాదేవీ ఫెయిలైతే(ఎగ్జిక్యూట్‌ కాకుంటే) తిరిగి షేర్లు వెనక్కి వస్తున్నాయి. బదిలీకాకుండా  తాజా నిబంధనల ప్రకారం అమ్మకం లావాదేవీని చేపట్టాక షేర్లు డీమ్యాట్‌ ఖాతాలో బ్లాక్‌ కానున్నాయి. సేల్‌ ప్రక్రియ పూర్తయితేనే బదిలీ అవుతాయి. లేకుంటే అదే ఖాతాలో ట్రేడింగ్‌ చేసేందుకు రిలీజ్‌ అవుతాయి. సేల్‌ చేసిన షేర్లు టైమ్‌ ప్రాతిపదికన క్లయింట్‌ డీమ్యాట్‌ ఖాతాలో బ్లాక్‌ కానున్నాయి. అయితే ఇది క్లయింట్లు కోరుకుంటేనే అమలుకానుంది. ఈ విధానంతోపాటు ఈపీఐ నిబంధనలు సైతం అమలుకానున్నట్లు సెబీ సర్క్యులర్‌లో పేర్కొంది. అమ్మకం లావాదేవీ పూర్తికాని సందర్భాల్లో షేర్లు క్లియరింగ్‌ కార్పొరేషన్‌కు బదిలీ అయ్యాక తిరిగి వెనక్కి రావడంలో జాప్యం జరిగే సంగతి తెలిసిందే. ఇలాంటి సమస్యలకు నివారణగా.. సెబీ తాజా నిబంధనలు రూపొందించినట్లు మార్కెట్‌ నిపుణులు తెలియజేశారు. ఇందుకు తగిన విధంగా డిపాజిటర్లు, క్లియరింగ్‌ కార్పొరేషన్లు తమ వ్యవస్థలను ఆధునీకరించవలసిందిగా సెబీ ఆదేశించింది. 

ముంబై : స్టాక్‌మార్కెట్‌, మ్యుచవల్‌ ఫండ్స్‌ పట్ల భారతీయుల్లో ఉన్న భయాలు క్రమంగా తొలగిపోతున్నాయి. రిస్క్‌ ఎక్కువని ఇంత కాలం వీటికి దూరంగా ఇండియన్లు తాజాగా స్టాక్‌మార్కెట్‌ పెట్టుబడులపై ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు. చరిత్రలో ఎన్నడూ లేనంత తక్కువ వడ్డీని బ్యాంకులు ఆఫర్‌ చేస్తుండటంతో.. రిస్క్‌ ఉన్నా పర్వాలేదనే ధోరణి స్మాల్‌ ఇన్వెస్టర్లలో  పెరుగుతోంది. ‘మార్కెట్‌’పై ఆసక్తి గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో 1,.42 లక్షల మంది కొత్తగా స్టాక్‌మార్కెట్‌లో పెట్టుబడులు పెట్టేందుకు ఆసక్తి చూపించారు. ఇందులో 1.22 లక్షల మంది సెంట్రల్‌ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌ దగ్గర ఖాతాలు ప్రారంభించగా మరో 19.7 లక్షల మంది నేషనల్‌ సెక్కూరిటీ డిపాజిటరీ సర్వీసెస్‌ లిమిటెడ్‌ దగ్గర ఖాతాలు ఓపెన్‌ చేశారు. ఇటీవల కాలంలో ఏకంగా 44 లక్షల మంది రిటైల్‌ ఇన్వెస్టర్లుగా రిజిస్ట్రర్‌ అయ్యారు.  తగ్గిన వడ్డీ కరోనా కారణంగా తలెత్తిన ఆర్థిక విపత్తును ఎదుర్కొనేందుకు బ్యాంకుల వడ్డీ రేట్లను రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా భారీగా తగ్గించింది. ముఖ్యంగా రిస్క్‌ లేకుండా గ్యారంటీ రిటర్న్‌గా పేరున్న ఫిక్స్‌డ్‌ డిపాజిట్లపై అయితే మరీ దారుణంగా వడ్డీ రేట్లు తగ్గించింది. దీంతో ఇన్వెస్టర్లు ఫిక్స్‌డ్‌ డిపాజిట్లపై ఆసక్తి కోల్పోతున్నారని ఆర్థిక రంగ నిపుణులు అంటున్నారు. విత్‌డ్రాకే మొగ్గు గత ఆర్థిక సంవత్సరంలో బ్యాంకు డిపాజిట్లు 150 ట్రిలియన్‌ మార్క్‌ని టచ్‌ చేసింది. ఈసారి 2021 ఏప్రిల్‌ 21 నుంచి మే 21 వరకు కేవలం రూ. 32,482 కోట్లు డిపాజిట్లే బ్యాంకులో జమ అయినట్టు అసోసియేషన్‌ ఆఫ్‌ మ్యూచవల్‌ ఫండ్స్‌ ఇన్‌ ఇండియా తెలియజేసింది. అంతకు ముందు ఏడాది ఇదే సమయానికి బ్యాంకు డిపాజిట్ల మొత్తం రూ. 1.20 ట్రిలియన్లుగా ఉంది. చాలా మంది తమ ఫిక్స్‌డ్‌ డిపాజిట్లు కొనసాగించడం లేదనే దానికి ఈ గణాంకాలు ఉదాహరణగా నిలుస్తున్నాయి. మ్యూచువల్స్‌కి మళ్లింపు మరోవైపు 2021 మేలో మ్యూచువల్‌ ఫ​ండ్స్‌కి భారీగా నగదు పోటెత్తింది. ఏకంగా రూ. 10,000 కోట్ల రూపాయలు వచ్చాయి. దీంతో మే చివరి నాటికి మ్యూచ్‌వల్‌ ఫండ్స్‌ గతంలో ఎన్నడూ లేనతంగా రూ. 33 లక్షల కోట్లను టచ్‌ చేసినట్టు ఓమ్‌ ( అసెట్స్‌ అండర్‌ మేనేజ్‌మెంట్‌ AUM) తెలిపింది.  సెబి లెక్కలు మ్యూచవల్‌ ఫండ్‌ మేనేజర్లు చెబుతున్న లెక్కలను సెబీ గణాంకాలు బలపరుస్తున్నాయి. 2020-21 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 1.42 కోట్ల డిమ్యాట్‌ అకౌంట్లు పప్రారంభం అయ్యాయి. అంతకు ముందు ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఈ సంఖ్య కేవలం 49 లక్షలకే పరిమితమైంది. దాదాపు మూడింతలు డిమ్యాట్‌ అకౌంటర్లు పెరిగాయి.  

ముంబై: ప్రజలలో పెట్టుబడుల విషయంలో ఆలోచన తీరు మారినట్లు తెలుస్తుంది. ఎన్నడూ లేనంతగా 2020-2021 ఆర్థిక సంవ‌త్స‌రంలో రికార్డు స్థాయిలో కోటి 42 ల‌క్ష‌ల(14.2 మిలియన్) కొత్త డీమాట్ ఖాతాలు ఓపెన్ అయ్యాయి. ఇందులో ఒక్క 2021 మార్చి నెలలోనే 19 ల‌క్ష‌ల డీమాట్ ఖాతాలు ఓపెన్ అయ్యాయి. గత 2020 ఆర్థిక సంవ‌త్స‌రంలో ఈ సంఖ్య 49 లక్షలుగా ఉంది. 2018 ఆర్థిక సంవ‌త్స‌రం ప్రారంభమైన నటి నుంచి మూడేళ్లలో ఈ సగటు 4.3 మిలియన్లుగా ఉంది. ప్ర‌స్తుత ప‌రిస్థితుల్లో కొన్ని వ్యాపారాల‌లో స‌మ‌స్య‌లు, ఇబ్బందులు కార‌ణంగా భార‌తీయ పెట్టుబ‌డిదారులు స్టాక్ మార్కెట్‌లో కొత్త అవ‌కాశాల‌ కోసం ఎదురుచూస్తున్నారు. పెట్టుబడిదారులు తమ పెట్టుబడులను బంగారం, రియల్ ఎస్టేట్, బ్యాంక్ డిపాజిట్ల వంటి వాటి మీద కాకుండా స్టాక్స్ వంటి ప్రత్యామ్నాయాల మీద పెట్టడానికి ఆసక్తి చూపుతున్నట్లు అర్ధం అవుతుంది. స్టాక్స్, బాండ్ల వంటి సెక్యూరిటీలలో పెట్టుబడులు పెట్టడానికి డిపాజిటరీ పార్టిసిపెంట్‌తో పెట్టుబ‌డిదారుడు డీమెటీరియ‌లైజ్డ్ లేదా డీమాట్ ఖాతాను తెరవాలి. ఈ సెక్యూరిటీలు డిజిటల్ రూపంలో ఉంటాయి. గత ఏడాది మార్చిలో జాతీయ లాక్‌డౌన్ త‌ర్వాత మార్కెట్లు ఒక్కసారిగా క్రాష్ అయ్యాయి. చాలా తక్కువ ధరకే స్టాక్ లు లభించడంతో చాలా మంది డీమాట్ ఖాతాను తెరవడానికి ఆసక్తి కనబరచారు. ఆ తర్వాత 2021 ఆర్థిక సంవ‌త్స‌రంలో సెన్సెక్స్ 68 శాతం లాభం సాధించ‌గా, బీఎస్ఈ 500.. 77 శాతం పెరిగింది. చాలా కంపెనీలు కూడా స్టాక్ మార్కెట్ విషయంలో ప్రకటనలు భారీగా ఇచ్చాయి. ఎక్కువ శాతం మంది యువ పెట్టుబ‌డిదారులు తమ పెట్టుబడులను ఇటు వైపు మళ్లించడంతో డీమాట్ ఖాతాల్లో రికార్డు స్థాయి పెరుగుద‌ల సాధ్య‌మైంది. చదవండి:  కరోనా దెబ్బకు తగ్గిన జీడీపీ వృద్ది రేటు